Home Dossiers Tweede Wereldoorlog Film Nuremberg toont psychologisch steekspel tussen psychiater en Hermann Göring

Film Nuremberg toont psychologisch steekspel tussen psychiater en Hermann Göring

  • Gepubliceerd op: 11 nov 2025
  • Update 11 nov 2025
  • Auteur:
    Jos van der Burg
Russell Crowe speelt oorlogsmisdadiger Hermann Göring in de film Nuremberg
Hitler in de Tweede Wereldoorlog
Dossier Tweede Wereldoorlog Bekijk dossier

Hadden nazileiders speciale karaktertrekken zodat ze zonder wroeging gruwelijke misdaden konden beramen? In het rechtbankdrama Nuremberg hoopt een psychiater dat tijdens het beroemde strafproces in gesprekken met Hermann Göring te kunnen vaststellen. De op ware gebeurtenissen gebaseerde film toont het psychologische steekspel tussen beiden.

Als het aan de Britse premier Winston Churchill had gelegen was het proces van Neurenberg er nooit gekomen, want hij wilde hoge nazi’s na de Duitse capitulatie meteen laten doodschieten. Maar de Amerikanen waren voor een proces, omdat het een wettelijke basis gaf aan de straffen van de 24 opgepakte kopstukken en hun misdaden voor een groot publiek zichtbaar zou maken.

Meer historische context bij het nieuws van vandaag?

Meld u aan voor de gratis nieuwsbrief van Historisch Nieuwsblad.
Ontvang historische artikelen, nieuws, boekrecensies en aanbiedingen wekelijks gratis in uw inbox.

In de marge van het tribunaal, dat op 20 november 1945 begon en bijna een jaar duurde, moest de jonge Amerikaanse psychiater Douglas Kelley vaststellen of de aangeklaagden in staat waren om terecht te staan. Ook wilde hij met psychologische testen en gesprekken te weten komen of deze oorlogsmisdadigers van een uniek, tot het kwaad geneigde soort mensentype waren. Als dat zo was, konden zulke mensen voortaan worden herkend en onschadelijk gemaakt voordat zij macht kregen. Het klinkt nu naïef en achterhaald, maar in die tijd was het een serieuze onderzoeksvraag.

Nuremberg, dat gebaseerd is op het boek De nazi en de psychiater van de Amerikaanse journalist Jack El-Hai, toont het psychische steekspel tussen Kelley en Göring. Russel Crowe speelt de rijksmaarschalk met een mengeling van charisma, arrogantie, ijdelheid en humor waar Kelley moeilijk doorheen breekt. De intelligente Göring doorziet de ambitieuze psychiater, die met zijn onderzoek wereldberoemd hoopt te worden. Tussen de twee ontstaat een verstandhouding die bijna aan vriendschap grenst.

Nuremberg verandert halverwege in een conventioneel rechtbankdrama, als Göring voor de rechter verschijnt. De aanklager toont met filmbeelden de Holocaustgruwelen, waar Göring niet verantwoordelijk voor zegt te zijn geweest. Ook erkent hij de legitimiteit van de rechtbank niet. Door zelfmoord te plegen in de nacht voordat hij opgehangen zou worden, trekt hij voor de laatste keer een lange neus naar de rechters. Een tekstje aan het eind vermeldt Kelleys verdere, bizarre levensloop.

Poster voor de film Nüremberg

Dossier Tweede Wereldoorlog

Anti-Immigratie demonstratie escaleert in Den Haag
Anti-Immigratie demonstratie escaleert in Den Haag
Recensie

Historicus heeft kritiek op Rosan Smits: fascisme is geen inhoudsloze strategie

In haar boek Dit is fascisme waarschuwt politicoloog en journalist Rosan Smits voor uiterst rechtse ondermijning van de democratie. De waarschuwing is terecht, maar zij gebruikt het begrip ‘fascisme’ te gemakzuchtig in de ogen van expert Robin te Slaa. Fascisme is geen inhoudsloze machtspolitiek, zoals Smits beweert, maar een echte ideologie. Er zijn weinig boeken...

Lees meer
Montgomery in 1944, enkele dagen na D-day
Montgomery in 1944, enkele dagen na D-day
Artikel

Nieuwe film over Slag om de Schelde beschuldigt ten onrechte generaal Montgomery

In de film en tv-serie Het grote offensief krijgt de Britse generaal Montgomery de schuld van het moeizame verloop van de geallieerde bevrijding van Zeeland. Hij zou bevelen van hogerhand naast zich neer hebben gelegd. Maar die lezing strookt niet met de historische bronnen, schrijft Tweede Wereldoorlog-kenner Gert Jan Vuyk.  Afgelopen zomer ging Het grote...

Lees meer
Navajo Code talkers bij de marine in 1943
Navajo Code talkers bij de marine in 1943
Artikel

Niemand kon de code van de Navajo kraken

Diversiteit is niet de kracht, maar de zwakte van het Amerikaanse leger, roept minister van Defensie Pete Hegseth zodra hij de kans krijgt. De oorlogsverhalen van de Navajo code talkers bewijzen zijn ongelijk. ‘De domste zin in de militaire geschiedenis,’ zei Hegseth eerder dit jaar tegen defensiepersoneel, ‘is “onze diversiteit is onze kracht”. Hij houdt...

Lees meer
Nazi-erfgenaam kocht Nederlandse wapenfabriek
Nazi-erfgenaam kocht Nederlandse wapenfabriek
Artikel

Nazi-erfgenaam kocht Nederlandse wapenfabriek

Zestien jaar na de Tweede Wereldoorlog kocht de stiefzoon van Joseph Goebbels een van de grootste wapen- en munitiefabrieken in Nederland. Het was even wachten op reuring.   In mei 1961 verscheen een kort bericht in slechts één Nederlandse krant. Dat begon zo: ‘Naar wij vernemen zou de Nederlandse wapen- en munitiefabriek De Kruithoorn NV te...

Lees meer
Loginmenu afsluiten