Wie vermoordden op 21 februari 1965 Malcolm X? De radicale zwarte burgerrechtenactivist werd tijdens een toespraak in een zaal in Harlem door drie schutters met zestien kogels doorzeefd. Een van de vluchtende moordenaars, Talmadge Hayer, werd meteen buiten gearresteerd. De andere twee ontkwamen. Later werden twee verdachten opgepakt en met Hayer tot lange gevangenisstraffen veroordeeld. Case closed, want de zaak leek duidelijk: Malcolm X was vermoord door drie leden van de Nation of Islam, de islamitisch geïnspireerde radicale emancipatiebeweging van zwarte Amerikanen.
Malcolm X was jarenlang lid van deze groep, maar was er in 1964 na conflicten met leider Elijah Muhammad gedesillusioneerd uit gestapt. Daarna was het oorlog. Er kwamen doodsbedreigingen en het huis van Malcolm X werd met een brandbom bestookt. Een week later werd hij vermoord. Wit Amerika haalde stiekem opgelucht adem, want de angst voor Malcolm X, die anders dan Martin Luther King gewelddadig verzet tegen raciale onrechtvaardigheid propageerde, was groot geweest.
Meer recensies lezen? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
Dat de moordzaak aan alle kanten rammelde is te zien in de zesdelige documentaire serie Who Killed Malcolm X? (op Netflix). De meeslepende serie volgt amateurhistoricus Abdur-Rahman Muhammad in zijn tientallen jaren durende zoektocht naar de waarheid over de moord. Het levert onthutsende onthullingen op: zo wist de FBI dat twee van de veroordeelden de moord niet gepleegd konden hebben, omdat zij niet in de zaal waren. En waarom ondervroeg de FBI nooit een wél serieuze verdachte? Who Killed Malcolm X? oogt als een kroniek van een door velen gewenste moord. Dat het Openbaar Ministerie in New York na het zien van de serie de moordzaak opnieuw gaat onderzoeken zegt veel over de degelijkheid van Muhammads speurwerk.
