Iedereen is weer terug van vakantie, inclusief de extremisten en de terroristen. En ze lijken elkaar vanuit verschillende ideologische hoeken op te jutten en aan te jagen. De opening van het schooljaar viel samen met de afschuwelijke verkiezingswinst van de AfD in Saksen en Thüringen. Op de dag van de inval van Hitler-Duitsland in Polen, 85 jaar geleden, op 1 september, won de partij met een lijsttrekker die openlijk nationaal-socialistische slogans omarmt – en daarvoor ook is veroordeeld.
Je kunt er lang en breed over discussiëren of woorden als ‘Lebensraum’ en ‘entartet’ typisch nazitaal zijn. Feit is dat de AfD niet alleen rechts-extremistische taal en slogans gebruikt, maar ook samenwerkt met personen en partijen die nog een stap verder gaan en bereid zijn geweld tegen andersdenkenden te gebruiken.
Meer columns lezen? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
Op lokaal niveau werkt de AfD in Lausitz samen met de extreem-rechtse NPD. Ook waren AfD-leden en sympathisanten betrokken bij de verijdelde coup vorig jaar van de Reichsbürger. En aangeklaagde rechts-terroristische groeperingen, zoals Knockout 51, worden door corrupte politiemensen uit Thüringen geholpen en roepen hun leden op AfD te stemmen. Van dat soort rechts-extremisten met geweldsfantasieën lopen er volgens de Duitse veiligheidsdienst zo’n 15.000 rond. Ik heb het hier dus niet over populisme, maar over echt gewelddadige radicalisering.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Alsof dat niet erg genoeg is, zaten de jihadisten ook niet stil. Een Syrische uitgeprocedeerde asielzoeker stak drie mensen in Solingen dood, verwondde er acht en werd door de grootste IS-groep, IS-Khorasan, tot held uitgeroepen omdat hij ‘christenen aanviel’ en ‘moslims in Palestina en overal’ had gewroken. Toen de Bondsregering nieuwe maatregelen tegen migranten en tegen het bezit van messen uitvaardigde, stuurde diezelfde IS-groep een pesterig bericht rond dat ze voortaan gewoon ‘hamers’ en ‘verjaardagstaarten met explosieven’ zouden gebruiken.
Deze situatie van ‘reciproke radicalisering’, zoals terrorisme-experts dat inmiddels noemen, zorgt in Duitsland voor een toenemende escalatie van geweld. IS wreekt zich op ‘christenen’, rechts-extremisten organiseren paramilitaire ‘camps’ om zich tegen de dreigende omvolking en ‘Volkstod’ te beschermen. En Antifa loopt te hoop om de populisten te grazen te nemen. Deze ‘wederzijdse radicalisering’ is niet alleen in Duitsland zichtbaar, maar ook elders in Europa. Extremisten en terroristen hebben elkaar nodig om te groeien.
Uit de geschiedenis van revolutionaire en crisisperiodes weten we dat juist in dit soort verhitte situaties het gematigde midden de nuance moet omarmen. En dat moet je soms krachtig doen. Ja, er zitten soms terroristen tussen de asielzoekers. En nee, aan een anti-allespartij zoals de AfD heb je helemaal niets om die problematiek op te lossen. Ophitsing en discriminatoire haatparolen op TikTok en X die reciproke radicalisering aanwakkeren, moet je verbieden. Niet de extremisten mogen bewapend zijn, dat mag alleen de democratie. En die mag best haar tanden laten zien.