Linkse politici en denkers hadden de hand in de deregulering van de Amerikaanse luchtvaartsector in de jaren zeventig.
In 1978 nam het Amerikaanse Congres de Airline Deregulation Act aan, die een einde maakte aan economische regelgeving in de luchtvaart. Dat was in belangrijke mate het werk van politici die beïnvloed waren door de tegencultuur uit de jaren zestig. Deregulering van het bedrijfsleven was dus niet alleen het terrein van de rechtse neoliberalen, zoals vaak wordt gedacht.
De linkse behoefte aan deregulering ging terug op ‘Nieuw Links’ en andere vooruitstrevende groepen uit de jaren zestig, die de Amerikaanse bureaucratie zagen als een verlengstuk van het bedrijfsleven. Regulering diende niet om burgers en klanten te beschermen, zo was het idee, maar om het bedrijfsleven zekerheid te geven. Tegelijkertijd beperkten de regels wel de vrijheden van burgers, en daarom konden ze maar beter worden afgeschaft.
Tegen de achtergrond van deze ideeën leidde senator Edward (Ted) Kennedy in 1974-1975 een onderzoek naar de Civil Aeronautics Board (CAB), die toezicht hield op luchtvaartmaatschappijen. Zijn commissie liet zien dat werknemers vaak van baan wisselden tussen de dienst en de maatschappijen, waardoor de lijntjes tussen controleurs en ondernemers erg kort waren. Ook hielp de CAB het noodlijdende PanAm door te bepalen dat chartermaatschappijen geen goedkopere tickets mochten aanbieden. Dat was goed voor het bedrijf, maar niet voor de klanten, vonden critici. De dereguleringswet van 1978 was onder meer een reactie op die bevindingen.
Reuel Schiller, ‘The curious origins of airline deregulation: economic deregulation and the American left’, in: Business History Review.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
