Rond 1900 was het glazen plafond voor vrouwen van dubbel gehard glas. Toch sloeg Maria Montessori het aan diggelen. De speelfilm Maria Montessori toont de kracht van deze revolutionaire onderwijsvernieuwer, maar ook de prijs die ze voor haar vooruitstrevendheid betaalde.
‘Kan ik de dokter spreken?’ vraagt een vrouw aan Maria Montessori als ze met haar kind een opvoedingsinstituut voor kinderen met een beperking binnenloopt. De scène speelt zich af in Rome in 1900. ‘Ik ben de dokter,’ zegt Montessori afgemeten in Maria Montessori. Deze dialoog illustreert goed het maatschappelijk leven in die tijd, waarin vrouwen in gestudeerde beroepen nog een zeldzaamheid waren.
Meer recensies lezen? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
Montessori (1870-1952) was een van de eerste Italiaanse vrouwelijke artsen, maar haar ambities reikten verder. Nog voor haar dertigste leidde ze met haar collega Giuseppe Montesano een instituut voor kinderen met een beperking. Deze in inrichtingen weggestopte kinderen werden ‘idioten’ genoemd, aan wie geen tijd moest worden verspild. Maar Montessori zag dat ook zij zich kunnen ontwikkelen. Haar aanpak leidde tot de montessorimethode.
Maria Montessori toont de vormende jaren van de pedagoog en onderwijsvernieuwer, waarbij de nadruk ligt op haar knellende positie als ambitieuze vrouw in een patriarchale maatschappij. Montessori zet zich in voor kinderen, maar ook voor vrouwenemancipatie. Vrouwen moeten zich bevrijden uit de onwetendheid, is haar motto. In het huwelijk ziet ze niets, want dat is een vorm van slavernij. Ze betaalt een hoge prijs voor haar gedrevenheid in de door mannen gedomineerde pedagogische wereld. Met als pijnlijkste haar beslissing om haar uit een geheime liefdesrelatie met Montesano geboren kind niet zelf op te voeden, maar in een gezin onder te brengen. Jarenlang verzweeg ze het bestaan van deze zoon om haar carrière niet in gevaar te brengen. Toen ze hem vanaf zijn vijftiende zelf ging opvoeden, stelde zij hem in haar omgeving voor als haar neefje. Wie dat hypocriet wil noemen, begrijpt niets van de wankele positie van vrouwen als Montessori in een venijnig oordelend patriarchaal systeem.
