Home BOEKEN: Leven voor de tsaar – Wim Coudenys

BOEKEN: Leven voor de tsaar – Wim Coudenys

  • Gepubliceerd op: 26 mei 2004
  • Update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Bart De Prins

Op 31 januari 1915 schudden de Belgische koning Albert I en Andrej Konstantinovitsj, kapitein van het Russische leger en gezant van de tsaar in België, elkaar de hand in een villa in Duinkerke. De koning bevond zich in Noord-Frankrijk, om achter de frontlinie het Belgische leger aan te voeren in de strijd tegen de Duitsers. Konstantinovitsj voelde zich klaarblijkelijk goed thuis bij de Belgische legerleiding: hij deelde gretig eretekens uit – ook aan de Belgische koning en koningin.

 De vleierij van de Russische gezant aan het adres van de Belgen lijkt een fait divers in de woelige geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog. De koning en zijn leger hadden wel wat anders aan hun hoofd: de gasaanvallen van de Duitse troepen zaaiden dood en vernieling in de loopgraven.

Maar de Belgisch-Russische relaties tijdens en na ’14-’18 hebben in belangrijke mate bijgedragen aan de mythevorming van België als gastvrij toevluchtsoord voor Russen die na de revolutie van 1917 hun land ontvluchtten. Voor Russische migranten en hun nakomelingen stond (en staat) de Belgische koning voor een sterke, anticommunistische monarch die de Russen verwelkomde en te hulp schoot in hun strijd tegen het Rode Leger.

In dit boek wordt deze mythe ontmaskerd en worden de minder fraaie kanten van het Russische migrantenbestaan in België in beeld gebracht. Zo was na de Eerste Wereldoorlog de terugkeer van de vele in België gestationeerde Russische krijgsgevangen problematisch en hadden de Russische migranten in België onder de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog een hondenleven. De opvallende onwil van vele Russische migranten om te integreren in de Belgische maatschappij blijkt een steeds terugkerend probleem geweest te zijn.

Coudenys heeft in een vlot geschreven boek een interessante episode van de Belgische migratiegeschiedenis tijdens het interbellum beschreven. Dit boek is waardevol omdat het, net als het andere werk van Coudenys, het Oost-Europese aandeel in die migratie grondig onder de loep neemt. 

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Jachtscène uit het veertiende-eeuwse Livre de chasse
Jachtscène uit het veertiende-eeuwse Livre de chasse
Historische sensatie

Theo Spek: ‘Opeens stond ik in een middeleeuws bos’

Landschapshistoricus Theo Spek wilde weten hoe het Nederlandse bos eruitzag in de Middeleeuwen. Hij vond een voorbeeld in Engeland. ‘Het was precies zoals ik me had voorgesteld.’  Kent u de historische sensatie, zoals door Johan Huizinga omschreven?   ‘Ja, en die ervaar ik allereerst in het landschap zelf. Bij archiefvondsten voel ik als landschapshistoricus soms ook...

Lees meer
Shaka Zulu
Shaka Zulu
Artikel

Zoeloeheerser Shaka was de koning van de intrige

Shaka, de machtige koning van de Zoeloes, vertrouwde niemand. Zelfs niet zijn eigen verwanten. En gelijk had hij. Want verraad, samenzwering en moord liepen als een rode draad door de familie.   Waarom had Shaka, de legendarische koning van de Zoeloes, geen kinderen? Dit raadsel heeft vooral westerse historici lang beziggehouden. Aan vrouwen had hij immers...

Lees meer
Roosevelt spreekt zich uit tegen de NEutrality Act in 1939
Roosevelt spreekt zich uit tegen de NEutrality Act in 1939
Artikel

Trump verkoopt wapens voor Oekraïne, maar hij is geen tweede Roosevelt 

De Verenigde Staten zijn bereid wapens te leveren aan Oekraïne, maar Europa moet ervoor betalen. Dat is de ‘deal’ die president Trump op 14 juli sloot via NAVO-chef Mark Rutte. De deal heeft iets weg van de cash-and-carry-afspraken die president Franklin Delano Roosevelt in 1939 maakte met Groot-Brittannië. Maar wat op het eerste gezicht op...

Lees meer
Hongaars protest tegen de dam
Hongaars protest tegen de dam
Artikel

Hongaren gingen pas de straat op toen de Donau gevaar liep

Ondanks groeiende onvrede over het communistische systeem keken Hongaren in de jaren tachtig wel uit om in het openbaar kritiek te uiten. Pas toen de bouw van een waterkrachtcentrale de Donau bedreigde, kwam de bevolking in opstand.  In de jaren vijftig hadden Hongarije en Tsjecho-Slowakije het plan opgevat om een gigantische waterkrachtcentrale met dammen te...

Lees meer