Home Bijna-theorietjes

Bijna-theorietjes

  • Gepubliceerd op: 18 mei 2004
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Paul Arnoldussen
  • 2 minuten leestijd

Van nabij ken ik een conservator annex tentoonstellingsmaker. Ze is meestal een jaar bezig met de voorbereiding van een expositie. Inlezen, archieven raadplegen, interviews afnemen. Ze maakt er altijd iets prachtigs van, maar voor het zover is moeten er heel wat tegenvallers worden verwerkt. Bij dat ene aardige verhaal ontbreekt een plaatje, en ja, wat moet je op een tentoonstelling zonder plaatje, en het begeerde voorwerp dat weer een ander aspect van de zaak kan illustreren blijkt niet te lenen. Weg vitrine. Van al die opgedane kennis gebruikt ze maar een klein deel. Haar kennisinvesteringsrendement kunnen we op 20 stellen.


Als journalist gebruik ik vrijwel alles wat ik weet. ‘Je schrijft op wat je weet en de rest laat je zitten,’ was het zelden in de wind geslagen advies van Nico van der Maat, chef Stadsredactie van Het Parool. Veel meer dan ik opschrijf weet ik ook niet – sterker: als ik al iets weet, komt dat doordat ik er ooit een verhaal over heb gemaakt. Mijn kennisinvesteringsrendement benadert de 100.

Hoe scoren anderen? Al die promovendi die afhaken hebben een rendement van nul, en om de een of andere reden voel ik aan mijn water dat Herman Pleij en Maarten van Rossem dicht bij de 100 zitten. Ik weet niet welke conclusie ik hieraan moet verbinden. 

Iets anders. Al een jaar of twaalf beoordeel ik scripties voor een scriptieprijsvraag, en wat me daarbij opvalt is dat de laat ingezonden scripties door de bank genomen aanmerkelijk boeiender zijn dan de werkstukken die ver voor de uiterste inleverdatum aankomen. Die conservator van even hiervoor zit wel eens in sollicitatiecommissies, en laat zij nou dezelfde ervaring hebben. De vroegtijdig verzonden sollicitatiebrieven kunnen net zo goed meteen ongeopend de prullenbak in. Zien we hier de contouren van een wet op de gretigheid? 

Moet gretigheid gebrek aan kwaliteit compenseren? 

Beide overwegingen hebben maar één ding gemeen: ze zijn van het soort ‘bijna-theorietjes’ waar Karel van het Reve nogal dol op was, getuige het boek Ik heb nooit iets gelezen, een bundeling van zijn ‘fragmenten’ uit het Hollands Maandblad die ik net uit heb. Maar Van het Reve maakte de indruk dit soort gedachten onbeperkt uit zijn mouw te schudden, terwijl dit wat mij betreft de oogst is van het laatste halfjaar. Ik denk eigenlijk dat Van het Reve nog veel meer ideetjes had dan hij opschreef. Ik schat zijn kennisinvesteringsredendement op 70.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer