Home Aurora’s Sunrise: helse ervaringen tijdens de Armeense genocide

Aurora’s Sunrise: helse ervaringen tijdens de Armeense genocide

  • Gepubliceerd op: 25 april 2023
  • Laatste update 21 mei 2023
  • Auteur:
    Jos van der Burg
  • 2 minuten leestijd
Scéne uit Aurora’s Sunrise

Dit artikel krijgt u van ons cadeau

Wilt u onbeperkt toegang tot HN Actueel? U bent al lid vanaf €1,99 per maand. Sluit hier een abonnement af en u heeft direct toegang.

Sommige levensverhalen zijn nauwelijks voorstelbaar. Zoals dat van de Armeense Arshaluys Mardiganian. Zij overleefde als 15-jarige de Armeense genocide en kwam terecht in Hollywood, waar haar ervaringen werden verfilmd. De documentaire Aurora’s Sunrise schetst haar bizarre levensloop.

In 1915 leidt de 14-jarige Arshaluys met haar ouders en broers en zussen een welvarend leven in een dorpje in het Ottomaanse Rijk als de hel losbreekt. Haar vader en een broer worden meteen vermoord door de Turken; de rest van het gezin wordt opgejaagd op een meer dan 2000 kilometer lange dodenmars naar Syrië. De meeste gezinsleden komen om, maar Arshaluys wordt op een slavenmarkt verkocht.

Meer filmrecensies lezen? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.

Ontvang historische artikelen, nieuws, boekrecensies en aanbiedingen wekelijks gratis in uw inbox.

Ze ontsnapt en belandt via veel omwegen in 1917 in Amerika. In New York komt ze in contact met een schrijver, die als ghostwriter een boek over haar gruwelervaringen schrijft. Het wordt in 1919 onder de titel Auction of Souls in Hollywood verfilmd als onderdeel van een campagne om aandacht voor de Armeense genocide te genereren. Arshaluys speelt er onder haar nieuwe naam Aurora de hoofdrol in. De film, die ijzingwekkende moord- en verkrachtingsscènes bevat, is succesvol en brengt 30 miljoen dollar in het laatje voor hulp aan Armeense vluchtelingen. In de jaren erna ebt de aandacht voor de Armeense genocide weg. Aurora trouwt en verdwijnt uit de filmwereld. In 1994 overlijdt ze op 91-jarige leeftijd.

Zoals zoveel zwijgende films is Auction of Souls in de vorige eeuw door desinteresse in het filmerfgoed goeddeels verloren gegaan. Slechts twintig minuten zijn teruggevonden. Fragmenten ervan zijn te zien in Aurora’s Sunrise, een hybride documentaire met daarin ook animatiebeelden van het bizarre leven van Arshaluys/Aurora, vroegere interviewfragmenten met haar en gespeelde scènes. Wat blijft hangen na de gruwelavonturenfilm is het beeld van een overlever. Eerst in de Ottomaanse wereld van grenzeloze wreedheid, later in de haaienwereld van Hollywood.

Filmposter van Aurora's Sunrise.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 5 - 2023