Op de lijst van publicitair succesvolle historici is een ereplaats weggelegd voor Gerard Aalders. Aalders is een aangenaam mens en een degelijk onderzoeker, maar hij had al vroeg in de gaten dat daar de schoorsteen niet van kan roken. Dus als Aalders een nieuw boek op stapel heeft staan zorgt hij voor pasklare nieuwtjes. Als redacteur van Het Parool heb ik daar nog wel plezier van gehad.
Met Koen Hilbrink schreef Aalders het boek De affaire Sanders over naoorlogse conflicten bij het Bureau Nationale Veiligheid. Niet de meest toegankelijke kost. Maar tijdens dat onderzoek stuitte het tweetal ook op bewijzen dat Prins Bernhard lid was geweest van de NDSAP, en dat is overzichtelijker nieuws.
Ik kreeg acht jaar geleden de primeur van Aalders en Hilbrink. Veel te vroeg naar hun zin, het boek zou pas maanden later verschijnen. Maar, vertelde Aalders, Nova en Nieuwe Revu waren het nieuws ook op het spoor, dus zat ik op een zondag dat verhaal te tikken. Met uiteraard een ruime vermelding dat de feiten uit de koker van Aalders en Hilbrink kwamen.
In 1999 publiceerde Aalders het boek Roof, over de manier waarop de beurs en de banken waren omgegaan met onteigend joods bezit. Dat dat nogal onsmakelijk was, was al bekend. Maar met succes speculeerden Aalders en zijn uitgever Geert van der Meulen op het beperkte geheugen van de media, en ja hoor, daar opende de Volkskrant weer met de kwestie. Maar Aalders kwam wel op het goede moment. De discussie over de banken en de herstelbetalingen zijn door zijn boek geïnitieerd.
Op 22 oktober sliep ik een beetje uit. Het was laat geworden de avond daarvoor; presentatie van het nieuwe boek van Gerard Aalders over dubbelspionne Leonie Putz. Gezellig. Daar ging de telefoon: de redactiechef. ‘Wat doen we met het nieuwe boek van Aalders?’ ‘Bespreken,’ antwoordde ik gevat. Dat bedoelde hij niet. ‘Wat doen we met het nieuws over het boek?’
Nieuws? Mij was het ontgaan. Domoor die ik ben. Natuurlijk had Aalders de publiciteit weer gevonden, nu met het verhaal over de ‘Stadhoudersbrief’ van Bernhard, waarin hij Hitler zou hebben geschreven wel ‘stadhouder’ van Nederland te willen worden. De kwestie is de afgelopen jaren een keer of negentig opgedoken. Aalders heeft de zaken keurig op een rij gezet, maar een spoor van bewijs heeft ook hij niet.
Ik heb het gevraagde stukje niet geschreven, maar een collega op de krant wel. Gerard Aalders had ons weer waar hij ons wilde hebben. Aan zijn voeten. Dat is toch knap.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
