Wat is er nu leuker dan door eeuwenoude straten van een stadje te dwalen en je proberen voor te stellen hoe het er daar vroeger uitzag? Of door de ruïnes van een vervallen kasteel, of gewoon in je eigen vertrouwde omgeving? Dat is wat geschiedfilosoof Frank Ankersmit de sublieme historische ervaring noemt: zonder al te veel interpretatiefilters proberen te beleven hoe het vroeger geweest moet zijn. Tegen die ervaring kan geen tekst op. En voor wie vanuit zijn eigen huis het verleden wil beleven, is internet een handig hulpmiddel.
Het is alweer enige tijd geleden dat het Britse internetbedrijfje We Are What We Do samen met Google de website historypin.com lanceerde. De opzet van de site is even eenvoudig als doeltreffend. Iedereen kan zijn eigen historische foto’s op de site zetten. Die foto’s worden op een wereldkaart ‘vastgepind’, op de plek waar ze ooit zijn genomen. Door over de kaart te lopen of te zoeken op plaats en eventueel jaartal zijn tal van mooie foto’s te vinden.
Met hulp van Googles dienst Street View is het ook mogelijk oude foto’s over het moderne straatbeeld te leggen, zodat je ziet hoe het er ooit op die plek uitzag. Vergelijk de huidige statige Amsterdamse kade van de Amstel maar eens met hoe het er daar vroeger aan toeging. Op een van de historische foto’s is te zien hoe een enorm schip gelost wordt, vlak bij het Waterlooplein.
Historypin is al zeker een jaar in de lucht, maar het is duidelijk dat er nog veel meer foto’s nodig zijn om de site in Nederland tot een succes te maken. In Amerika is er al veel meer aanbod. Dus hebt u nog wat oud beeldmateriaal liggen? Bij Historypin zouden ze er maar wat blij mee zijn. Bezoekers hebben de mogelijkheid foto’s die ze insturen te voorzien van spannende persoonlijke verhalen.
Een andere mooie website die ook al enige tijd te raadplegen is, maar beduidend betere vooruitgang heeft geboekt, is het Nederlandse initiatief watwaswaar.nl. Deze site maakt het erg gemakkelijk om een beeld te krijgen van ons land in vroeger tijden. Selecteer een plek met een simpele muisklik en u hebt direct tientallen historische kaarten van het gebied tot uw beschikking. Een kadastrale kaart van Haarlem uit 1877, bijvoorbeeld. Wat nu een nieuwbouwwijk is was toen een kale drassige vlakte. Buiten het huidige oude centrum was er nauwelijks bebouwing.
Een handig uitrolmenu geeft de mogelijkheid te kiezen wat voor kaarten getoond moeten worden. Wilt u alleen topografische kaarten of juist gedetailleerde militaire stafkaarten? Aardig is dat er ook historische luchtfoto’s beschikbaar zijn. Veel daarvan zijn gemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Britse luchtmacht.
Wat betreft gebruikersvriendelijkheid is er nog een aantal stappen te nemen. Zo maakt de overzichtskaart een nogal rommelige indruk en is het niet altijd duidelijk van welk gebied er wel en geen kaarten beschikbaar zijn. Niettemin heeft watwaswaar.nl een hoop leuke informatie te bieden. Bezoekers kunnen bijvoorbeeld in de kaarten van het kadaster terugzoeken wie er vroeger in hun huis hebben gewoond en wat het waard was.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
