Opwinding onder een aantal prominente historici: zij vrezen dat een voorstel van staatssecretaris van Cultuur Medy van der Laan om dossiers van overheidspersoneel te vernietigen desastreuze gevolgen zal hebben voor het cultureel erfgoed en de geschiedschrijving. Zij krijgen bijval van de Raad van Cultuur.
Van der Laan heeft bij die instelling advies gevraagd over een lijst met criteria voor personeelsdossiers uit de periode 1945-2006 die vernietigd mogen worden. Kort gezegd komt haar voorstel erop neer om in principe alle personeelsdossiers die tussen 1945 en 2006 zijn gevormd te vernietigen, 75 jaar na de geboorte van de ambtenaar in kwestie of tien jaar na diens overlijden.
Overigens is het nu ook al praktijk dat dossiers na 75 jaar mogen worden vernietigd, maar daarbij wordt een uitzondering gemaakt voor hoge ambtenaren vanaf de rang van directeur: die dossiers moeten worden bewaard. In het nieuwe voorstel bestaat die uitzondering niet meer.
Historicus Albert Kersten, bezig met een biografie van voormalig minister van Buitenlandse Zaken Joseph Luns, vreest dat toepassing van deze maatregel desastreuze effecten zal hebben. ‘Er dreigt een geweldige kaalslag,’ aldus Kersten. ‘De explosieve groei van het overheidsapparaat, bijvoorbeeld, is dan niet meer te reconstrueren.’ Volgens hem klopt er niks van de gedachte dat deze personeelsdossiers uitsluitend informatie bevatten over benoeming, bevordering en ontslag. Vaak staan er ook bijzondere instructies aan de betrokken ambtenaar in, en gegevens over het functioneren van het ambtelijk apparaat en reorganisaties. ‘Het is niet zomaar wat administratieve rompslomp,’ stelt Kersten.
Reden genoeg voor de historicus om met een groot aantal collega’s, onder wie directeur van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie Hans Blom, Piet de Rooy, Peter Romijn en Henk te Velde, een bezwaarschrift in te dienen bij de Raad van Cultuur. Het manifest noemt het voorstel een ‘ernstige en onherstelbare fout’. Het stelt onder meer dat vernietiging van personeelsdossiers voorlopig niet mag plaatsvinden en dat de uitzondering voor hogere ambtenaren gehandhaafd moet worden.
Kersten en Co krijgen bijval in het advies dat de Raad van Cultuur uitbrengt aan Van der Laan. Die meent dat de door de staatssecretaris opgestelde lijst onvoldoende recht doet aan de belangen van historisch onderzoek. Monique Brok van de Raad van Cultuur: ‘De Raad onderschrijft nadrukkelijk de zienswijze van Kersten. Deze lijst geeft niet genoeg waarborgen dat de juiste dossiers worden vernietigd of bewaard.’
De Raad adviseert ook andere criteria op te nemen op grond waarvan dossiers van ambtenaren uitgezonderd kunnen worden van vernietiging. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen die niet zozeer in hun functie als ambtenaar als wel in een andere hoedanigheid een belangrijke rol in de maatschappij hebben gespeeld. ‘Daarbij kan men bijvoorbeeld denken aan kunstenaars of klokkenluiders,’ aldus Brok.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
