Home Van de collegezaal naar de straat

Van de collegezaal naar de straat

  • Gepubliceerd op: 23 februari 2021
  • Laatste update 13 okt 2022
  • Auteur:
    Teun Willemse
  • 2 minuten leestijd
Van de collegezaal naar de straat

Universiteiten in Nijmegen en Amsterdam bemoeien zich op praktische wijze met geschiedenis in de openbare ruimte. De ene laat muren beschilderen, de andere voorziet koloniale straatnaamborden van context.

In Nijmegen verschijnen vijftien muurschilderingen die de geschiedenis van de stad zichtbaar moeten maken, van de Romeinen tot de krakersrellen. ‘Het moet een stedelijke identiteit creëren,’ vertelt initiatiefnemer Erika Manders, onderzoeker aan de Radboud Universiteit. ‘Je kunt je stad pas echt begrijpen als je weet wat er zich heeft afgespeeld.’ Manders vindt het een goede zaak dat universiteiten zich bezighouden met geschiedenis in de openbare ruimte. ‘Straatkunst spreekt een breed publiek aan, ook mensen die misschien niet snel geneigd zijn een geschiedenisboek te pakken.’

Laura van Hasselt, mastercoördinator bij de UvA, is het daarmee eens. In opdracht van de gemeente Amsterdam onderzochten haar studenten de koloniale straatnaamgevers van de Zeeheldenbuurt en opperden ze ideeën om buurtbewoners historische context te bieden. ‘De universiteit is een bubbel van geschiedenisliefhebbers, maar dat betekent niet dat anderen niet geïnteresseerd zijn. Zoals in de geschiedenis van hun eigen straat of buurt.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Plaatsen universiteiten zich met zulke activiteiten midden in het politieke debat over identiteit? ‘We willen aan alle periodes recht doen en letten op een goede genderbalans,’ vertelt Manders over de Nijmeegse straatkunst. ‘Het moet geen “wittemannengeschiedenis” worden.’ Ook Van Hasselt erkent de gevoeligheid van het onderwerp. ‘Op social media werden we door ons onderzoek al snel weggezet als een linkse universiteit die de geschiedenis weg wil poetsen. Dat is uiteraard niet ons doel; we willen juist context en informatie bieden voor het debat.’ Ze vindt dat studenten een beladen onderzoek als dit goed kunnen uitvoeren, maar waarschuwde hen wel van tevoren: ‘Jullie bevinden je op glad ijs, want iedereen vindt hier iets van.’

Uiteindelijk komen er in de Zeeheldenbuurt omklapbare informatieborden en audiofragmenten waarin een buurtbewoner over de historische naamgever van zijn straat vertelt. Neemt de universiteit zo niet de rol van uitvoerder op zich? Volgens Van Hasselt niet: ‘We doen het onderzoek en opperen onze ideeën, maar daar houdt ons werk op.’

Teun Willemse is redacteur van Historisch Nieuwsblad.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 3 - 2021

Nieuwste berichten

Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Nieuws

Zeventiende-eeuwse jongen kreeg Staten-Generaal als peetouder

In 1668 kreeg een baby, de zoon van de graaf en gravin van Bentheim, een opmerkelijke voornaam. Het jongetje werd ‘Statius’ gedoopt, een afgeleide van het woord ‘Staten’. De Staten-Generaal van de Nederlandse Republiek waren namelijk peetouder van het kind. En zij hadden om die naam gevraagd.  Het was een opmerkelijke gang van zaken, want...

Lees meer
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Interview

‘Met Mark Rutte zocht ik naar de resten van Van Oldenbarnevelt’ 

Ronald van Raak ging op onderzoek onder het Binnenhof. Hij vertelt over zijn historische sensatie: ‘In mijn goede pak kroop ik door het stof.’ Kent u de historische sensatie, zoals door Johan Huizinga omschreven?  ‘Die heb ik zeker ervaren tijdens een koude januarinacht in 2019, het hagelde, toen ik met Mark Rutte afdaalde in de...

Lees meer
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Artikel

Lída Baarová: de onmogelijke liefde van Joseph Goebbels 

Rijkspropagandaminister Joseph Goebbels raakt zo verliefd op de Tsjechische actrice Lída Baarová dat hij er met haar vandoor wil. Het komt er niet van, en Baarová betaalt een hoge prijs voor de affaire. ‘Geen van mijn films is zo dramatisch geweest als mijn leven.’  Haar moeder pusht Lída (1914-2000) en haar zus Zorka Janů al...

Lees meer
Allegorie Willem I
Allegorie Willem I
Beeldessay

Het regent koninklijke lintjes, een onderscheiding die Willem I invoerde

Koning Willem I doet zijn best het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden op te stoten in de vaart der volkeren. Toch verliest hij de helft van zijn land. Op 30 november 1813 landt Willem Frederik van Oranje na een ballingschap van 19 jaar op het strand van Scheveningen. Twee dagen later wordt hij uitgeroepen tot soeverein...

Lees meer