Home Tijdschrift: transparant

Tijdschrift: transparant

  • Gepubliceerd op: 1 mei 2002
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Wim Berkelaar
  • 2 minuten leestijd

Onlangs werd bekend dat de Amerikaanse historicus James Kennedy is benoemd tot hoogleraar Nieuwste Geschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Kennedy publiceerde recent een studie over het euthanasiedebat in Nederland en is daarover door zowat ieder medium ondervraagd. Heel aardig dan ook dat Transparant (1/2002) dat onderwerp in een vraaggesprek met de kersverse professor nauwelijks aan de orde stelt. Het tijdschrift voor de Vereniging van Christen-Historici vraagt vooral naar het geloof van Kennedy.

        ‘Het is mijn persoonlijke overtuiging dat God de geschiedenis leidt’, stelt de Amerikaan ferm. Maar even later krabbelt hij terug: de ‘hand Gods’ is in de geschiedenis niet aan te tonen. Daar dacht de grote voorman van de christen-historici Groen van Prinsterer in de negentiende-eeuw nog heel anders over. Die meende dat de Spaanse Armada tijdens de Tachtigjarige Oorlog door Gods adem (een storm) ten onder ging. Hoeveel terughoudender is dan Kennedy: ‘Als christen-historicus dien je de mogelijkheid van Gods optreden open te houden, je kunt daarover echter zelden uitspraken doen. Je probeert historische ontwikkelingen natuurlijk zo nauwkeurig mogelijk te verklaren, maar die verklaring sluit niet alles af. Je laat ruimte voor het goddelijke ingrijpen.’
        Interessant is zijn opmerking over de onderwerpen die een christen-historicus moet kiezen: ‘Niet: ik ben een christen-historicus en dus schrijf ik over de kerkvaders, hoewel daarmee op zichzelf niets mis is. Nee, de uitdaging is om andersoortige onderwerpen te kiezen en je geloof dáárin een rol laten spelen.’
        Minder bekend onder Nederlandse historici is de kerkhistoricus W.J. op ’t Hof, die in Transparant wordt geïnterviewd. Hij geniet internationale faam als kenner van het piëtisme, de zeer vrome protestantse stroming in de zestiende en zeventiende eeuw. In Nederland wordt nog altijd veel onderzoek gedaan naar de vroomheid van de puriteinen – veel meer dan in Engeland, waar ook veel puriteinen waren.
        Om die reden wordt ook de Britse historicus Nicholas Tyacke aan het woord gelaten over dit onderwerp. Tyacke is een kenner van het Engelse protestantisme. Dat hij niet godsdienstig is, vindt hij eerder een voor- dan een nadeel. Vooral marxisten (zijn er die dan nog, vraag je je af, maar goed) verwijt hij vooringenomenheid. Die zijn niet geïnteresseerd in godsdienstige ideeën, maar doen uitsluitend aan godsdienstsociologie.
        Transparant, altijd gedegen maar wat braaf, heeft sedert enige tijd een discussierubriek. Daarin schrijft de SGPerer Jan A. Schippers over de botsing tussen de Arabische Wereld en het Westen sinds 11 september. Schippers maakt een onderscheid fundamentalisme en zijn eigen orthodoxie: ‘Fundamentalisme zet de bijbelse barmhartigheid en verzoening buiten spel. Het neerzien op ongelovige, andersdenkende medemensen of (zogenaamde) dwalende medechristenen laat je wel uit je lijf, wanneer je overtuigd bent van eigen zonden en van je persoonlijke afhankelijkheid van genade.’ De bijdrage van Schippers kan zo worden opgenomen in een kerkblad van Staphorst.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Artikel

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...

Lees meer
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Interview

’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’

Tijdens de collegedag Het Russische imperium op 26 juni vertelt historicus Ivo van de Wijdeven over de geschiedenis van de Krim. Hij geeft voorproefje van wat hij die dag gaat vertellen: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer