Home Rare lijst

Rare lijst

  • Gepubliceerd op: 18 juni 2009
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Maarten van Rossem
  • 2 minuten leestijd

Dit najaar kunnen wij Nederlanders in een omvangrijk, door de KRO georganiseerd mediaspektakel de grootste Nederlander aller tijden kiezen. Dergelijke verkiezingen zijn ook al in Engeland en Duitsland gehouden en hebben daar veel discussie veroorzaakt. Aangezien elk nationaal debat over het verleden in principe welkom is, is er geen reden dit KRO initiatief hooghartig van de hand te wijzen.

We moeten ons echter wel bij voorbaat realiseren dat zo’n verkiezing een nogal willekeurige onderneming is. Dat geldt naar alle waarschijnlijkheid overigens niet voor de uiteindelijke winnaar, want dat zal in Nederland vrijwel zeker Willem van Oranje zijn, en daar valt wel wat voor te zeggen.

Hoe arbitrair deze verkiezing is, valt al enigszins af te leiden uit de lijst met tweehonderd kandidaten waaruit gekozen moet worden (zie daarvoor het vorige nummer van Historisch Nieuwsblad). Hoewel met nadruk wordt vermeld dat bij de samenstelling van de lijst tal van deskundigen zijn geraadpleegd, lijdt deze toch aan alle typische gebreken van dit soort lijstjes.

Het hoofdgebrek is zonder twijfel dat, hoewel er geselecteerd kon worden uit een periode van een half millennium, het aantal nog levende personen op de lijst buitenproportioneel hoog is. Dat is natuurlijk in het bijzonder het geval in de rubrieken ‘Film en Fotografie’, ‘Sporters’ en ‘Theater, Muziek en Televisie’. Tegen deze rubrieken heb ik ook de meeste bezwaren. Zij staan vol met personen waarmee de huidige televisiekijker ongetwijfeld een warme band heeft, maar die historisch gezien van geen enkele betekenis zijn.

Wat moet je eigenlijk met een lijst waarop zowel Willem de Zwijger en Spinoza als Monique van de Ven en Ramses Shaffy voorkomen? Bij een televisieverkiezing is het gevaar groot dat een of andere contemporaine onbenul een historische persoon van werkelijk gewicht uit de top tien verdringt. Denk aan de beschamend hoge klassering van een oliedom, licht hysterisch prinsesje op de Engelse lijst.

Zelfs bij oppervlakkige beschouwing zit de lijst vol ongerijmdheden. Waarom wel Bolkestein en niet Oud? Waarom wel Joke Smit (politiek correct?) en niet Romme, die voor de naoorlogse politiek even belangrijk was als Drees? Waarom staan er meer sporters op de lijst dan ondernemers? Dat is toch waanzin in een land dat het altijd heeft moeten hebben van zijn commerciële activiteiten? Waarom bij de schrijvers en dichters wel Carmiggelt, maar niet Van Eeden, Van Schendel, Bloem of Vasalis?

Geen van die personen zal de laatste tien halen, maar het is en blijft een rare lijst!

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Artikel

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...

Lees meer
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Interview

’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’

Tijdens de collegedag Het Russische imperium op 26 juni vertelt historicus Ivo van de Wijdeven over de geschiedenis van de Krim. Hij geeft voorproefje van wat hij die dag gaat vertellen: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer