In de documentaire Lodewijk Napoleon, die Teleac/NOT op 11 mei uitzendt, gaat acteur Beppe Costa op zoek naar het verleden van de eerste koning van Nederland. Costa speelde enkele jaren geleden in de voorstelling Conijn van Olland van muziektheatergezelschap Orkater, en raakte geïntrigeerd door Napoleons lievelingsbroertje.
Costa gaat langs bij een reeks Lodewijk-kenners, onder wie historici Annie Jourdan en Niek van Sas, terwijl hij tussendoor wat door het Nederlandse landschap wandelt en fietst. De meeste deskundigen hebben een positief verhaal: Lodewijk was een harde werker, een milde vorst met moderne ideeën over staatsinrichting, die allerlei vernieuwingen doorvoerde waarover Nederlandse parlementariërs jarenlang hadden geruzied. Hij kwam op voor de Nederlandse belangen, ook als dat tegen de wil van zijn grote broer Napoleon inging. Geert Mak vertelt over Lodewijks voortvarende optreden bij de kruitramp van 1807 in Leiden. Hij kwam diezelfde dag nog naar Leiden om reddingswerkers aan te sporen en stak veel eigen geld in de heropbouw van de stad.
Van Sas echter gaat dwars tegen dat positieve beeld in. Hij noemt Lodewijk een ijdeltuit en een verkwister, omdat hij ongelooflijk veel geld uitgaf aan steeds nieuwe paleizen. Uiteraard komt ook Lodewijks persoonlijke leven aan bod, en dan vooral zijn ongelukkige huwelijk met Hortense de Beauharnais, de dochter van Napoleons vrouw Joséphine. Dat Lodewijk bijzonder wreed kon zijn, blijkt uit de anekdote over muziekavonden die hij hield. Hoewel Hortense muzikaal zeer getalenteerd was, mocht ze bij die gelegenheden nooit optreden. Ze mocht de avonden van Lodewijk zelfs niet bijwonen en moest in haar kamer blijven. Dat het huwelijk ooit kinderen heeft voortgebracht is opmerkelijk, vooral ook omdat Lodewijk ervan overtuigd was dat het goed voor hem was in het hemd van een schurftlijder te slapen.
Genoeg informatie en vermakelijke weetjes dus in deze documentaire. Maar Costa begint de film met de vraag waarom Lodewijk toch zo vergeten is. En dat wordt niet duidelijk. Er wordt kort gesuggereerd dat het iets te maken had met de Oranjes die hem opvolgden, maar daar blijft het bij.
Karina Meeuwse, Lodewijk Napoleon. Uitzending: Zo 11 mei, 18.15-19.05 uur. Nederland 2. bij de documentaire is een boek verschenen: Lodewijk Napoleon. De Hollandse jaren. 68 p, inclusief dvd. Studio Mekaniek, € 22,95
Familie Frank
Anne en haar familie waren niet de enige Joodse Franks die de oorlog niet overleefden. Onlangs werd een zak vol amateurbeelden van de familie Frank uit Ochten ontdekt. Met de beelden, deels in kleur, legde Sam Frank niet alleen de vooroorlogse jeugd van zijn dochtertjes vast, ook het dorpsleven werd uitgebreid gedocumenteerd. In een extra lange uitzending reconstrueert Andere Tijden het leven van de familie Frank uit de Betuwe.
Andere Tijden. Zo 4 mei, 20.45 uur. Nederland 2
Neonazi
De op de moord op Kerwin Duinmeijer gebaseerde telefilm Skin speelt zich af aan het begin van de jaren tachtig. Frankie heeft een moeizame band met zijn door de Tweede Wereldoorlog getraumatiseerde Joodse vader. Vanuit het onschuldige kattenkwaad van een opstandige puber ontwikkelt Frankie zich tot neonazi en belandt hij in jeugddetentie voor een vermeende racistische moord.
Skin. Do 8 mei, 20.30 uur. Nederland 3
Zo ging dat toen
Op basis van beeldmateriaal uit het archief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid heeft NostalgieNet een serie dvd’s samengesteld waarop dagelijkse bezigheden tussen 1920 en 1980 te zien zijn. De dvd’s hebben ieder een eigen thema, van ambachten tot gezondheidszorg, en van mode tot verkeer en vervoer. Bij de oudere kijker zullen de beelden ongetwijfeld jeugdherinneringen oproepen, terwijl het voor jongeren leuk is om te zien hoe snel de wereld is veranderd.
Zo ging dat toen Verkrijgbaar op www.winkelvandenostalgie.nl, ca. € 14,00 per aflevering
Dit artikel is exclusief voor abonnees
