Home Hoe water gezond werd

Hoe water gezond werd

  • Gepubliceerd op: 24 september 2020
  • Laatste update 15 aug 2023
  • 2 minuten leestijd
Hoe water gezond werd

Rond 1450 waren artsen huiverig voor water, maar 300 jaar later beschouwden ze het als een wondermiddel. Dat had te maken met een veranderende kijk op het lichaam.

Dit artikel krijgt u van ons cadeau

Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en ontvangt u exclusieve nieuwsbrieven. U kunt de eerste maand onbeperkt lezen voor € 1,99. Sluit hier een abonnement af en u heeft direct toegang.

Wie gezond wilde blijven, diende matig te zijn met water. Dat schreven artsen en gezondheidsadviseurs rond 1450. Niet omdat – zoals vaak wordt beweerd – water in die jaren vooral in steden te vies was om te drinken. Tijdgenoten wisten dat vuil water ziek kon maken, en ze hadden het idee dat ze schoon van ziekmakend water konden onderscheiden. Maar ook schoon water diende volgens adviseurs terughoudend te worden gebruikt, omdat het lichaam er koud van werd.

Volgens de gangbare medische theorie moesten warmte en koude in een lichaam in evenwicht zijn. Aangezien water fundamenteel koud was – dat zagen geleerden als een kerneigenschap van het vocht – diende het met mate te worden gedronken. Wijn en bier waren volgens deze leer gezonder, omdat ze het lichaam warmer hielden. Ondanks deze visie werd er flink veel water gedronken, simpelweg omdat het goedkoop was en de dorst leste.

Vanaf de zeventiende eeuw groeide de overtuiging dat die gewoonte gezond was. Het idee dat gezondheid draaide om evenwichten van onder meer van warm en koud werd minder populair. Geleidelijk gingen artsen het lichaam meer als een machine zien. Die moest af en toe worden doorgespoeld en daarvoor was water heel geschikt. Zo werd het rond 1750 volgens enthousiaste artsen een medicijn tegen allerlei kwalen – ook al zouden in de decennia daarna juist veel stedelingen bezwijken aan water met cholerabacteriën erin.

Bron: David Gentilcore, ‘From “Vilest Beverage” to “Universal Medicine”: Drinking Water in Printed Regimens and Health Guides, 1450–1750’, in: Social History of Medicine.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 10-2020

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Rond 1450 waren artsen huiverig voor water, maar 300 jaar later beschouwden ze het als een wondermiddel. Dat had te maken met een veranderende kijk op het lichaam. Dit artikel krijgt u van ons cadeau Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Rond 1450 waren artsen huiverig voor water, maar 300 jaar later beschouwden ze het als een wondermiddel. Dat had te maken met een veranderende kijk op het lichaam. Dit artikel krijgt u van ons cadeau Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

Rond 1450 waren artsen huiverig voor water, maar 300 jaar later beschouwden ze het als een wondermiddel. Dat had te maken met een veranderende kijk op het lichaam. Dit artikel krijgt u van ons cadeau Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

Rond 1450 waren artsen huiverig voor water, maar 300 jaar later beschouwden ze het als een wondermiddel. Dat had te maken met een veranderende kijk op het lichaam. Dit artikel krijgt u van ons cadeau Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en...

Lees meer