Home Het digitale boekenparadijs

Het digitale boekenparadijs

  • Gepubliceerd op: 17 juni 2009
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Maarten van Rossem
  • 3 minuten leestijd

Bij mijn eerste bezoek aan de universiteitsbibliotheek in Utrecht – ruim veertig jaar geleden – liep ik een ernstig trauma op. Onhandig als ik ben en verlegen als ik was, begreep ik niet direct hoe het systeem van de catalogus werkte. De dames achter de balie bespraken mijn onhandigheid op luide en geamuseerde toon, zodat ook voor de andere bezoekers in de betrekkelijk kleine ruimte duidelijk was hoe dom ik was.

Tussen mij en de universiteitsbibliotheek is het nooit meer goed gekomen. Als ik in later jaren, toen de bestanden gedigitaliseerd waren, weer eens probeerde iets op te zoeken, waren de computers onveranderlijk buiten werking. De enkele maal dat ik erin slaagde een boek te lenen, kreeg ik al verrassend snel dreigbrieven dat ik het geleende boek onmiddellijk, liefst goed verpakt, weer terug moest bezorgen.

Deze hele traumatiserende gang van zaken dwong mij een boekenkoper te worden. Ik voel mij pas gelukkig en tevreden als ik alle boeken die ik ergens voor nodig denk te hebben zelf bezit, als zij rustig en afwachtend achter mij in de kast staan. Als het mijn eigen boeken zijn, kan ik ook zonder gewetensbezwaren de banden openknakken, streepjes zetten en commentaar in de kantlijn schrijven. Boeken zijn per slot van rekening gebruiksvoorwerpen.

Als boekenkoper heb ik goede herinneringen aan verschillende boekhandels, al heb ik een voorkeur voor stille, verstofte en licht chaotische winkels die gedreven worden door zonderlinge boekenliefhebbers. Door de internetrevolutie is voor de dwangmatige boekenkoper een welhaast paradijselijke toestand ontstaan. Dat geldt in het bijzonder voor iemand die geïnteresseerd is in de Verenigde Staten. De mooiste boekhandel die ik ken, is Amazon.com, al was het maar omdat ik op elk denkbaar tijdstip, tevreden achter mijn bureau zittend, een bezoek aan die boekhandel kan brengen. Amazon biedt de mogelijkheid elk boek uitgebreid elektronisch te besnuffelen. Je kunt zien hoe het boek eruitziet, je kunt de inhoudsopgave bekijken en vaak ook het eerste hoofdstuk lezen.

Wie een boek bij Amazon heeft gekocht, kan zelf een bespreking schrijven die op de site aan de gegevens van het boek wordt toegevoegd. Die niet-deskundige besprekingen zijn soms eerlijker dan besprekingen in de vakbladen. Boeken die in de vakbladen door voorzichtige collega’s hemelhoog worden geprezen, worden bij Amazon nogal eens terecht weggeschreven als stomvervelend. Wie een boek bij Amazon bestelt, krijgt ook aanbevelingen voor andere bestellingen onder het hoofdje ‘Kopers van dit boek hadden ook belangstelling voor de volgende titels’. Met enige regelmaat zitten daar bruikbare suggesties bij.

Amazon heeft ook een omvangrijk systeem van lijstjes met favorieten. Wie bijvoorbeeld een boek over de Tweede Wereldoorlog zoekt, treft zeker een lijstje met de ‘tien beste boeken over de Tweede Wereldoorlog’. Je moet als boekenkoper wel een ziel van gietijzer hebben om de top-twee van die lijst niet aan te schaffen. Bestelde je vroeger bij de boekhandel een boek in de Verenigde Staten, dan kon het maanden duren voordat dat boek arriveerde. Wie bereid is flink te betalen, kan zijn bij Amazon bestelde boeken binnen twee dagen in huis hebben. Er is niets heerlijkers dan zo’n Amazon-doos aan de deur in ontvangst te nemen.

Is Amazon al een zegen, de toekomst zal voor de boekenkoper en bibliotheekvrezer nog mooier worden. Google is bezig om alle boeken in het publieke domein te digitaliseren. Is dat project eenmaal klaar en zijn de kinderachtige bezwaren daartegen weggenomen, dan heeft iedereen met een behoorlijke internetverbinding direct toegang tot tientallen miljoenen boeken. Voor wie geen zin heeft die boeken op zijn computerscherm te lezen worden er machines ontwikkeld die zo’n elektronisch bestand in enkele minuten kunnen veranderen in een keurig gedrukt en gebonden boek.

Maarten van Rossem

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Hitler ontmoet arbeiders van Siemens in Berlijn
Hitler ontmoet arbeiders van Siemens in Berlijn
Artikel

Was Adolf Hitler links? Ja en nee, zegt fascisme-expert

Radicaal-rechtse politici zoals Elon Musk, Alice Weidel (AfD) en Martin Bosma (PVV) bestempelen het fascisme als een linkse ideologie. Aan de linkerkant van het politieke spectrum heerst juist de overtuiging dat fascisten handlangers waren van het grootkapitaal. Zo zou de term ‘nationaal-socialisme’ alleen maar zijn bedacht om de arbeidersmassa te misleiden, en haar nog gemakkelijker...

Lees meer
Pius IX latere leeftijd
Pius IX latere leeftijd
Interview

Paus Franciscus herinnert aan een paus die de macht verloor, maar zielen won

Paus Franciscus is overleden. Historicus Jeroen Koch vertelt hoe Franciscus’ verre voorganger paus Pius IX er in de negentiende eeuw in slaagde om van het Vaticaan een symbolisch en mythisch instituut te maken, in een tijd waarin de paus juist zijn wereldlijke macht verloor. Jeroen Koch, die samen met Frans Willem Lantink De paus en...

Lees meer
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
Interview

Waarom Trump zich beroept op een 200 jaar oude wet om Venezolanen uit te zetten

De Verenigde Staten zetten honderden immigranten op het vliegtuig naar El Salvador, waar zij zonder proces in een gruwelijke gevangenis worden geïnterneerd. Trump gebruikt daarvoor de omstreden Alien Enemies Act, een wet uit 1798. Die was oorspronkelijk bedoeld om vijandelijke buitenlanders uit te zetten in tijden van oorlog, maar werd in de Eerste Wereldoorlog al...

Lees meer
De Nationale Dodenherdenking in 2014
De Nationale Dodenherdenking in 2014
Recensie

Herdenking van de Tweede Wereldoorlog is al tachtig jaar gevoelig

In 2001 opende Chris van der Heijden zijn ophefmakende boek Grijs verleden. Nederland en de Tweede Wereldoorlog met de even briljante als provocatieve zinnen: ‘Eerst was er de oorlog, daarna het verhaal van die oorlog. De oorlog was erg, maar het verhaal maakte de oorlog nog erger’. Deze zinnen schoten me te binnen, al lezend...

Lees meer