Home Gezellig meisjesboek

Gezellig meisjesboek

  • Gepubliceerd op: 27 maart 2002
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Paul Arnoldussen
  • 2 minuten leestijd

Ik fietste met mijn zoontje langs het Anne Frankhuis en hij was geïmponeerd door de lange rij wachtenden. Dus vertelde ik hem over de oorlog, de onderduikers, de jodenvervolging. Een paar weken later kwam hij op de kwestie terug. Hoe lang was die oorlog nu al niet afgelopen? Werd het dan niet eens tijd om dat meisje te waarschuwen dat de Duitsers verslagen waren en ze zo langzamerhand wel weer tevoorschijn kon komen? Hij begreep ook wel dat dat ten koste van de belangstelling zou gaan, maar dit vond hij geen stijl.

        
Vorige maand kreeg zijn standpunt ondersteuning van Arnold Heertje in Het Parool. Hij was voor het eerst in het Achterhuis, en was stomverbaasd. `Nergens staat dat Anne Frank onderdook omdat zij joods was. Evenmin dat zij naar Auschwitz werd getransporteerd.’ Het kwam Heertje op een boze ingezonden brief te staan. In het museum wordt daar wél aandacht aan besteed, was de strekking. Dat is ook wel zo, maar in beperkte mate, en dus had Heertje toch gelijk.
        
Alleen sluit het Anne Frankhuis daarmee wel aan op het boek zelf. Want waarom werd het dagboek zo’n onwaarschijnlijke bestseller? Omdat het niet of nauwelijks over de oorlog gaat en niet of nauwelijks over de jodenvernietiging. Het heeft veel van een gezellig meisjesboek, met een lach en een traan, met verliefdheden, met volop ruimte voor huiselijke details.
        
Het gezin Frank was ook prettig middle-class, niet onbemiddeld, en liberaal. Ze waren dan wel joods, maar deden gelukkig niet aan gekkigheid als keppeltjes en talmoedstudie. Kortom, een modelgezinnetje. En daarom was het dagboek ook een uitstekende bron voor een Amerikaans toneelstuk en een film, en daarom zijn het dagboek en het huis voor Amerikanen – en niet voor hen alleen – de meest aangename confrontatie met de jodenvervolging. Geen stapel lijken uit Sobibor, maar filmsterren aan de muur en een ijsje bij salon Oase.
        
Een ideaal symbool ook voor D66-leider Thom de Graaf, toen hij zijn kans schoon zag Pim Fortuyn de oren te wassen. Vanuit Krasnapolsky citeerde De Graaf een stukje uit het dagboek, geschreven in het Achterhuis – `een paar honderd meter verderop’ – en verwees hij naar de afschuwelijke omstandigheden waarin de familie Frank ondergedoken zat.
        
Thom de Graaf snapt weinig van de onderduik. Die omstandigheden van de familie Frank waren helemaal niet afschuwelijk, maar verhoudingsgewijs ideaal. Meerdere kamers, goede voedselvoorziening, en ze vierden onder elkaar nog gezellig sinterklaas. Weinig onderduikers hadden het zo comfortabel. Vandaar dat iemand als Henriëtte Boas zich altijd zo heeft geërgerd aan de Anne Frank-symboliek. Die ontneemt het zicht op het drama van de jodenvervolging.
 

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Dat Zeeland met de Slag om de Schelde het grootste Nederlandse slagveld werd in de Tweede Wereldoorlog had niet gehoeven. Het was anders gelopen als de Britse legeraanvoerder Bernard Montgomery minder eigengereid was geweest. Zijn rivaliteit met de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower hielp ook niet mee, blijkt uit de documentaire Het grote offensief. De film...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Eerst waren er excuses van het Amsterdamse gemeentebestuur, pas daarna verscheen het bijbehorende onderzoek van het NIOD. Beide trekken dezelfde conclusie: de gemeente gaf volle medewerking aan het beleid van de Duitse bezetter om Amsterdam judenrein te maken. Maar waar burgemeester Femke Halsema koos voor het perspectief van de slachtoffers, staat het NIOD vooral stil...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer