Home Geen ontaarde moeder

Geen ontaarde moeder

  • Gepubliceerd op: 23 september 2003
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Doeko Bosscher
  • 2 minuten leestijd

Een koningin met mannenbenen. Fanny Blankers-Koen, atlete van de eeuw door Kees Kooman. 240 p. L.J. Veen, euro 16,50



‘In dit boek krijgt u antwoord op de vraag of Fanny Blankers-Koen zich in haar privé-leven net zo koninklijk heeft gedragen als in het atletiekstadion,’ zegt Kees Kooman dreigend in zijn voorwoord. Moet je dan doorlezen, of dit boek over ‘de vliegende huisvrouw’ haastig wegleggen? Lastig! Hebben we nog ongeveer één nationale heldin zonder rouwrandjes over, dan komt de desillusie alweer om de hoek kijken. 

Maar doorlezen loont de moeite, want Kooman maakt het niet al te bont met zijn debunking. Hij schrijft helaas – als zoveel sportverslaggevers – te bloemrijk en vervalt soms in clichés, maar hij laat Fanny Blankers tenminste volledig in haar waarde. Uit zijn relaas spreekt oprechte bewondering voor de internationaal erkende ‘atlete van de eeuw’. 

Vanwaar die eretitel? Fanny Blankers-Koen was een absoluut natuurtalent, in de sport veelzijdig als geen ander en een ware wegbereidster voor de emancipatie van de sportvrouw. Op het hoogtepunt van haar roem – de Olympische Spelen van 1948 in Londen – was zij al dertig jaar oud. Zij weerlegde met haar vier gouden medailles op zeer verschillende nummers tal van vooroordelen: tegen vrouwen in het algemeen, tegen de Europese vrouw die na de ontberingen van de oorlogsjaren wel zou moeten verliezen van de Amerikanen, en tegen het idee – toentertijd nog stevig verankerd in de samenleving – dat een topsportster niets anders dan een ontaarde moeder en huisvrouw kon zijn. Ontaard? Zo Hollands-proper was Fanny dat de arme Kooman uit huize Blankers weinig of niets van historische waarde heeft kunnen bemachtigen voor zijn biografie: allemaal weggegooid bij de grote schoonmaak. 

De koningin kon ook een kreng zijn, zo blijkt. Thuis hing zij de bullebak uit. Een knuffelmoeder zou leuker zijn geweest, mopperen haar kinderen. Dieptepunt wat deze sinistere kant van Fanny betreft was de geslaagde actie van het echtpaar Blankers om een dreigende concurrente, Foekje Dillema, met een geslachtstest (Dillema bleek zogenaamd te veel ‘man’) op een zijspoor te rangeren. Een schandalige rotstreek en je reinste willekeur, concludeert Kooman terecht. Laten we het er maar op houden dat wie lief is voor anderen, ook lief is voor zichzelf. En dan word je geen viervoudig olympisch kampioen. 

Doeko Bosscher is hoogleraar eigentijdse geschiedenis aan de Universiteit van Groningen.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Artikel

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...

Lees meer
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Interview

’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’

Tijdens de collegedag Het Russische imperium op 26 juni vertelt historicus Ivo van de Wijdeven over de geschiedenis van de Krim. Hij geeft voorproefje van wat hij die dag gaat vertellen: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer