Honderdvijftig jaar na zijn geboorte verwijten critici Mahatma Gandhi seksisme, racisme en ander wangedrag.
Afgelopen oktober vierden aanhangers de 150ste verjaardag van de Mahatma of ‘grote ziel’. De voorman van het vreedzame verzet in India kreeg zoals vanouds veel lof toegezwaaid. Maar een groeiende schare critici hekelt Gandhi’s houding tegenover vrouwen, zijn standpunt met betrekking tot het kastenstelsel en vooral zijn racisme.
Gandhi sliep op hoge leeftijd naakt met jonge vrouwen, om zijn celibataire levenshouding op de proef te stellen. Daarnaast zou hij zich onvoldoende sterk hebben gemaakt tegen het kastenstelsel, dat het leven voor veel inwoners van India loodzwaar maakte. En ten slotte deed hij in zijn jonge jaren, toen hij in Zuid-Afrika woonde, ronduit racistische uitspraken over de ‘minderwaardigheid’ van Afrikanen.
Deze informatie is niet nieuw, maar Gandhi’s gedrag ligt in tijden van #MeToo en scherpere aandacht voor racisme meer dan ooit onder vuur, zowel in India als daarbuiten. Eind 2018 werd al een standbeeld verwijderd van een universiteitscampus in Accra (Ghana). In Manchester protesteren burgers tegen de komst van een nieuw beeld van Gandhi. En in Malawi werd onlangs het werk aan een standbeeld stilgelegd na #GandhiMustFall-protesten.
In India is ook nog heel andere kritiek te horen. Daar maken fanatieke hindoes bezwaar tegen Gandhi’s vreedzaamheid en zijn openheid ten opzichte van verschillende religies. Zij vinden dat zijn houding het hindoeïsme heeft verzwakt.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
