De ongemakkelijke meningen van Sieferle
Finis Germania kwam hoog binnen in de Spiegel-top 10 en werd er vervolgens weer vanaf gehaald. Daarmee was een rel geboren. Ondanks de zelfmoord van de auteur vloog het boek de winkels uit. Het is meer een collectie aforismen dan een essay, over het einde van Duitsland. Met zijn ongemakkelijke meningen weet Sieferle de lezer tot nadenken te stimuleren.
Volgens veel historici zou Duitsland een heel eigen ontwikkeling hebben gekend, die de Duitsers tot unieke misdadigers maakt. Sieferle ziet deze ‘Sonderweg-these’ als een truc van landen als Engeland en de Verenigde Staten om hun eigen straatje schoon te vegen. Volgens hem is elke moderne industriestaat tot Auschwitz in staat.
Hij klaagt over de infantilisering van de politiek. Politici zeggen dat ze verantwoordelijkheid nemen. Maar is dat in een complexe samenleving als de onze eigenlijk nog wel mogelijk? Interessant is zijn constatering dat de open samenleving bestaat dankzij de technologische vooruitgang. Al roepen landen als China de vraag op of technologie zich ook zonder democratie verder kan ontwikkelen.
Hij slaat op hol wanneer hij de Holocaust als een nieuwe ‘mythe’ ziet. Deze houdt in dat de Holocaust de absolute misdaad is en vergiffenis daarom niet mogelijk. Zoals meer rechtse intellectuelen meent hij dat deze absolute schuld wordt misbruikt om Duitsland er voor altijd onder te houden. Een merkwaardig, maar ook zeer interessant boekwerkje!
Willem Melching is Duitsland-deskundige aan de UvA.
Finis Germania
Rolf Peter Sieferle
104 p. Antaios, € 9,99
Dit artikel is exclusief voor abonnees
