Home De schemering van de democratie – Anne Applebaum

De schemering van de democratie – Anne Applebaum

  • Gepubliceerd op: 24 september 2020
  • Laatste update 13 okt 2022
  • 1 minuut leestijd
De schemering van de democratie – Anne Applebaum

De kritiek op autocratische leiders en het populisme komt heel vaak van ‘links’, maar in dit opzicht is de Amerikaans-Poolse historicus Anne Applebaum (1964) van ‘onverdachte huize’. Ze komt uit een rijke Republikeinse familie, was een bewonderaar van Ronald Reagan en Margaret Thatcher, ze is getrouwd met een conservatieve Poolse politicus (en studievriend van Boris Johnson) en schreef indrukwekkende boeken over de bloedige geschiedenis van de Sovjet-Unie. Sterker nog: tal van figuren die momenteel in Polen, Hongarije, Groot-Brittannië en de VS een dubieuze rol spelen waren ooit goede vrienden van haar.

In haar nieuwe boek beschrijft ze helder en meeslepend hoe en waarom de afgelopen twintig jaar allerlei intellectuelen, journalisten en politici die ooit vol vuur het communisme bestreden partij hebben gekozen voor autocratische leiders en ultranationalistische en niet zelden xenofobe denkbeelden zijn gaan propageren. Huiveringwekkend is haar schets van de drogredenen en de schaamteloze leugens die deze kringen de wereld in sturen. Begin dit jaar was ze aanwezig op een conferentie in Rome, waar ook Thierry Baudet sprak, en waar de Hongaarse leider Viktor Orbán de keynote speaker was. Deze vertelde trots wat het geheim van zijn succes was: deel nooit je macht met andere partijen en zorg dat je de pers onder controle krijgt.

Overigens is Applebaum even kritisch over extreem-links en de sterk opkomende cancel culture, die volgens haar de liberale democratie – gebaseerd op burgerrechten en pluralisme –  eveneens bedreigen. Impliciet erkent ze dat ze lange tijd heeft gedacht dat alle fervente anticommunisten haar liberaal-democratische waarden deelden, en dat ze dus enigszins naïef was. (RH)

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

De schemering van de democratie. Over de verlokkingen van een autoritair systeem. Anne Applebaum, 224 p. Ambo│Anthos, € 18,99

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 10-2020

Nieuwste berichten

Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer