Home De achterkant van een schilderij

De achterkant van een schilderij

  • Gepubliceerd op: 28 februari 2012
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Maarten Muns

Heeft Nederland na de teloorgang van het project dat tot de oprichting van een Nationaal Historisch Museum moest leiden nog een museum over dat met enig recht deze titel zou mogen dragen? Er zijn twee mogelijke kandidaten: het zeer succesvolle Openluchtmuseum in Arnhem en de traditionele hoeder van ons gekoesterde culturele erfgoed, het Rijksmuseum in Amsterdam. Hebben deze musea ook een website die bij deze positie past?



De website van het Rijksmuseum is om te beginnen mooi vormgegeven en prettig overzichtelijk. Ook online maakt dit museum direct duidelijk dat tijdens de renovatie van het museumgebouw de topstukken uit de collectie gewoon te zien zijn. Onder het kopje ‘De Meesterwerken’ zijn honderden objecten uit de Gouden Eeuw te bewonderen.

Deze topcollectie bestaat vooral uit schilderijen, maar ook bijvoorbeeld het wandelstokje waarop Johan van Oldenbarnevelt leunde toen hij naar het schavot liep is er te zien. Zeer de moeite waard is het onderdeel ‘En detail’, waarbij van een aantal topschilderijen bijzondere details worden besproken. Zo zit het schilderij Het huwelijksportret van Frans Hals vol verborgen symboliek, die op een toegankelijke manier uitgelegd wordt.

Natuurlijk is aan De Nachtwacht een apart onderdeel gewijd. Hier doen de makers van de site minutieus alle redenen uit de doeken waarom dat zo’n bijzonder schilderij is.

Met tekst, beeld en geluid worden de details van het schilderij, de ontstaansgeschiedenis en de spectaculaire manier waarop Rembrandt met licht en donker speelde aan bezoekers uitgelegd. Ook het onderdeel over de gelegenheidstentoonstelling over de overwintering op Nova Zembla is rijk aan aangenaam audiovisueel materiaal.

Naast de topstukken is een groot deel van de overige collectie online te bezoeken. In de encyclopedie kunnen bezoekers trefwoorden als ‘de Griekse wereld’ of ‘Achterkant van het schilderij’ nader verkennen. Achter elk trefwoord vertellen de conservatoren een verassend kunsthistorisch verhaal.

De site van het Openluchtmuseum heeft op het eerste gezicht aanzienlijk minder te bieden. Hoewel er heel veel informatie over de collectie – objecten maar ook gebouwen – beschikbaar is, maakt het geheel een wat statische indruk. Dat zal onder andere te maken hebben met de toch wat oubollig aandoende vormgeving in de kleuren rood, wit en blauw.

Wel leuk is dat er uitgebreide beschrijvingen zijn te vinden van alle historische gebouwen op het terrein van het museum. En dat zijn er nogal wat. Sommige zijn zelfs opgeleukt met een kort filmpje, bijvoorbeeld van iemand die de werking van een negentiende-eeuwse oliemolen toelicht. Helaas bevat de website van het Openluchtmuseum toch vooral veel tekst. Dit maakt de site niet direct tot een aantrekkelijke plek om rond te kijken.

De thuispagina van het Openluchtmuseum lijkt vooral bedoeld als praktische gids om mensen voor te bereiden op een bezoek aan het museum. Het Rijksmuseum weet daarentegen een website te creëren die de bezoeker opzuigt in een historisch audiovisueel avontuur waaruit hij eigenlijk niet meer wil ontsnappen.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste historische verhalen door toonaangevende historici. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand, de eerste maand €1,99. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.