Home Brieven maart 2003

Brieven maart 2003

  • Gepubliceerd op: 20 mrt 2003
  • Update 07 apr 2020

In deze rubriek kunnen lezers hun mening geven over artikelen die in het Historisch Nieuwsblad verschenen zijn. De redactie behoudt zich het recht voor brieven in te korten. Reacties: Postbus 1528, 1000 BM Amsterdam of redactiehn@vug.nl.


In het artikel ‘Verwacht’ (Historisch Nieuwsblad 2003/1) staat een storende fout. Daar zegt u dat de heer Duisenberg minister van Economische Zaken was in het Kabinet Den Uyl. Maar in werkelijkheid beheerde hij de post Financiën. Minister van Economische Zaken was Ruud Lubbers; van hem hoorde de wereld later ook.

W.C. Kormelink, Zoetermeer

Bommeljé

In zijn afscheidscolumn (Historisch Nieuwsblad 2003/1) kondigt Bastiaan Bommeljé aan ‘sine ira et studio’ recensies voor Historisch Nieuwsblad te zullen gaan schrijven. Verder vraagt hij zich bezorgd af of de historici van vandaag nog wel weten wat die woorden uit het Latijn betekenen. Welzeker weten veel historici van vandaag dat nog! Tacitus wil daarmee zeggen dat men geen verzinsels mag rondstrooien om zijn gram te halen.
        Het is ironisch dat Bommeljé in hetzelfde stukje uit zijn duim zuigt dat ik zou hebben gesolliciteerd naar een column in Historisch Nieuwsblad. Ik heb me wel eens proberen voor te stellen hoe dik de duim van een ‘historicus’ kan zijn, maar het blijkt altijd nog dikker te kunnen.

Doeko Bosscher, Groningen

Made in Germany

Het artikel van Judith Stalpers, ‘Made in Germany’ (Historisch Nieuwsblad 2003/1) was bijzonder aardig om te lezen. Ik wist niet dat de Engelsen dit maar al te effectieve motto zelf aan de Duitsers hadden aangereikt. Wel werd ons op school geleerd dat de oorzaken van de Eerste Wereldoorlog voor een belangrijk deel economisch waren: The cause of the war was not made in Germany, but ‘made in Germany’ was the cause of the war.
De teloorgang van het ‘merk’ kan ik illustreren met de volgende anekdote. Begin jaren negentig hadden de N.S. grote problemen met locomotieven van Duitse makelij (de Franse locs deden het prima). Ik vertelde dit aan een Duitse collega. Het verbaasde hem niet. Toevallig was hij kort daarvoor op bezoek geweest in de fabriek waar die locomotieven werden gemaakt. Hij was getroffen door de inefficiëntie van het productieproces, de languissante houding en bewegingen van de werknemers en vooral door de lege bierflesjes die overal in het rond lagen.

E.F.Limburg, Vogelenzang.

Zinloos geweld

De angst voor geweld zou een recent fenomeen zijn, aldus Pieter Spierenburg (Historisch Nieuwsblad 2003/1). Spierenburg betwijfelt of de moord op Fortuyn een omslag betekende en refereert daarbij aan de liquidaties van Duisters en NSB’ers als voorbeelden van politieke moorden in een recent verleden.
        Daarbij gaat Spierenburg te lichtvaardig voorbij aan de omstandigheid dat die liquidaties plaatsvonden in oorlogstijd. Het feit dat het front ergens anders lag, deed daar niet aan af. De essentie van oorlog is dat het geoorloofd wordt geacht te doden, terwijl dat in vredestijd strafbaar is. De bezetters dachten daar het zelfde over. De liquidaties van Duisters en NSB’ers kunnen niet worden aangevoerd om het beeld van het vredige Nederlahd in twijfel te trekken omdat de staat van oorlog uitzonderlijk is.
        Als het gaat om inzicht in het actuele fenomeen ‘zinloos geweld’ biedt de studie van de Australische criminoloog Keneth Polk When men kill uit 1994 meer soelaas. Daarin beschrijft hij het fenomeen confrontational homicide, waarbij een onbeduidende onenigheid in zeer korte tijd escaleert tot doodslag. ‘Oorzaak’ daarvan lijkt mij dat men zich vaak niet bewust is van het gevaar van escalatie en dat men zijn eigen woede volkomen gerechtvaardigd acht, doordat men meent dat ‘respect’ iets is waarop men aanspraak kan maken, in plaats van dat men het moet bieden.

Jan Moerman, Vlaardingen

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Stilleven van Alexander Adriaenssen
Stilleven van Alexander Adriaenssen
Interview

Gevulde eieren met suiker en kaneel: zeventiende-eeuwse recepten bevatten verbazende combinaties

Voor de bouw van de Markthal in Rotterdam onderzochten archeologen de bodem en vonden er kookpotten, keukengerei en etensresten. Op deze plek werd dus ook vroeger al veel gegeten. Naar aanleiding van de vondsten is er nu een kookboek over de historische Rotterdamse cuisine. Het is volgens auteur Manon Henzen meer dan een receptenboek: ‘Historische...

Lees meer
Jacob Ruychaver met zijn gezin op een schilderij door Frans Hals
Jacob Ruychaver met zijn gezin op een schilderij door Frans Hals
Beeldessay

Pronken met onze families doen we al eeuwen

Gezellig, gelovig of rijk. Met een familieportret laten gezinnen aan de buitenwereld zien wie ze zijn. En dat ze hun leven goed voor elkaar hebben.  Wie in de zeventiende eeuw een Amsterdams grachtenhuis binnenliep, kon in de ontvangstkamer worden verwelkomd door een groot schilderij van de bewoners. Bijvoorbeeld van een strenge vader in donkere mantel...

Lees meer
Filmposter Zwei zu eins
Filmposter Zwei zu eins
Recensie

Duitsers op het dievenpad in schelmenfilm Zwei zu eins

Over het leven in de DDR bestaan veel grimmige films, maar Zwei zu eins bewijst dat je er ook een schelmenkomedie over kunt maken. De film speelt zich af in de zomer van 1990 in het Oost-Duitse Halberstadt. De aanstaande Duitse eenwording gaat in het stadje gepaard met massaontslagen en failliete fabrieken. Drie gedesillusioneerde werkloze...

Lees meer
Cover HN78 2025
Cover HN78 2025
Interview

Broedermoord en ruzie over de erfenis: familiedrama’s zijn van alle tijden

De zomereditie van Historisch Nieuwsblad is gevuld met artikelen over familie. Volgens eindredacteur Mirjam Janssen is het een prachtig thema omdat veel geschiedenis daar nu eenmaal begint. ‘Iemands status en opvoeding, en de mogelijkheden die hij of zij krijgt in het leven hangen voor een groot deel af van de familie. We laten zien hoe families...

Lees meer