Home Zwolle en Rome ruziën om standbeeld

Zwolle en Rome ruziën om standbeeld

  • Gepubliceerd op: 8 november 2010
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Aart Heering
  • 2 minuten leestijd

In Rome staat een standbeeld van de Nederlandse patriottenleider Joan Derk van der Capellen tot den Pol (1741-1784). Zwolle eist het beeld op, maar de Romeinen willen het niet afstaan. Tijdens een symposium op het Koninklijk Nederlands Instituut in Rome op 18 oktober jongstleden is gebleken dat er andere mogelijkheden zijn om Capellen naar Zwolle te krijgen.

 In 1785 bestelden vrienden van Capellen bij kunstenaar Giuseppe Ceracchi een beeldengroep voor Capellens graf in de Oude Kerk van Zwolle. Twee jaar later was die klaar: een meer dan drie meter hoog beeld van Capellen zelf, uitgedost als Romeinse senator, twee godinnenbeelden en een Nederlandse leeuw. Betaald was er ook, 45.000 gulden, maar niet voor het transport.

Dat kwam er ook niet meer van, omdat Pruisische soldaten ondertussen de patriottenbeweging de kop hadden ingedrukt. De beelden bleven liggen in Ceracchi’s Romeinse atelier. Dat was misschien hun redding, betoogde historicus Wyger Velema op het symposium, aangezien het familiegraf van de Capellens in 1788 door Oranjeklanten werd opgeblazen.

De zoons van Ceracchi deden de beeldengroep in 1839 over aan de prinselijke familie Borghese, als delging van een forse huurachterstand. De Borgheses verspreidden de vier beelden over hun park bij de beroemde Villa Borghese, dat in 1903 eigendom werd van de gemeente Rome. De leeuw werd een populaire klim- en zitplaats voor kinderen, totdat de parkleiding in 1993 besloot om de verloederde beeldengroep in veiligheid te brengen onder een afdakje achter het Museum Canonica.

In die trieste toestand werd deze twee jaar geleden aangetroffen door een journalist van De Stentor.
Het regionale dagblad startte een actie om de ‘reeds betaalde’ beelden alsnog afgeleverd te krijgen. In mei 2009 leidde dat zelfs tot Kamervragen van Eddy van Heijum (CDA) en Arie Slob (CU). Minister Plasterk van Cultuur antwoordde dat de beelden Italiaans eigendom waren, maar dat hij eventuele pogingen om ze in Zwolle te tonen zou ondersteunen.

Export van cultureel erfgoed is voor de Italiaanse wet vrijwel onmogelijk. Maar er zijn andere opties. ‘We kunnen kopieën maken voor de plek waarvoor ze ooit bedoeld waren,’ opperde Alberta Campitelli, de hoogst verantwoordelijke voor het cultuurgoed van de stad Rome, tijdens het symposium. Dat kan al voor 50.000 euro, een bedrag dat de aanwezige Zwollenaren – onder wie burgemeester Meijer – niet tegenviel.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Nieuws

Zeventiende-eeuwse jongen kreeg Staten-Generaal als peetouder

In 1668 kreeg een baby, de zoon van de graaf en gravin van Bentheim, een opmerkelijke voornaam. Het jongetje werd ‘Statius’ gedoopt, een afgeleide van het woord ‘Staten’. De Staten-Generaal van de Nederlandse Republiek waren namelijk peetouder van het kind. En zij hadden om die naam gevraagd.  Het was een opmerkelijke gang van zaken, want...

Lees meer
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Interview

‘Met Mark Rutte zocht ik naar de resten van Van Oldenbarnevelt’ 

Ronald van Raak ging op onderzoek onder het Binnenhof. Hij vertelt over zijn historische sensatie: ‘In mijn goede pak kroop ik door het stof.’ Kent u de historische sensatie, zoals door Johan Huizinga omschreven?  ‘Die heb ik zeker ervaren tijdens een koude januarinacht in 2019, het hagelde, toen ik met Mark Rutte afdaalde in de...

Lees meer
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Artikel

Lída Baarová: de onmogelijke liefde van Joseph Goebbels 

Rijkspropagandaminister Joseph Goebbels raakt zo verliefd op de Tsjechische actrice Lída Baarová dat hij er met haar vandoor wil. Het komt er niet van, en Baarová betaalt een hoge prijs voor de affaire. ‘Geen van mijn films is zo dramatisch geweest als mijn leven.’  Haar moeder pusht Lída (1914-2000) en haar zus Zorka Janů al...

Lees meer
Allegorie Willem I
Allegorie Willem I
Beeldessay

Het regent koninklijke lintjes, een onderscheiding die Willem I invoerde

Koning Willem I doet zijn best het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden op te stoten in de vaart der volkeren. Toch verliest hij de helft van zijn land. Op 30 november 1813 landt Willem Frederik van Oranje na een ballingschap van 19 jaar op het strand van Scheveningen. Twee dagen later wordt hij uitgeroepen tot soeverein...

Lees meer