Het Antwerpse college heeft met verontwaardiging gereageerd op een feestelijke herdenking in Madrid. Spaanse mannen hadden zich uitgedost als zestiende-eeuwse soldaten, die in 1576 met veel geweld huishielden in de Scheldestad.
Op 31 januari stond de Plaza de Villa in Madrid in het teken van de Tercios de Flandes, militaire formaties uit de tijd van de Nederlandse Opstand. Mannen bootsten op het plein de troepen na uit de ‘gloriedagen’ van Spanje, toen dat land nog een wereldrijk had. Onder meer de rechts-populistische partij Vox steunde het feest.
Dat schoot Antwerpenaren in het verkeerde keelgat, want tijdens de Opstand maakten de Tercios veel slachtoffers in de Nederlanden en in november 1576 hielden ze huis in Antwerpen. Tijdens deze ‘Spaanse Furie’ vielen honderden doden.
Voor het Antwerpse schepencollege was de re-enactment aanleiding om een boze brief naar Madrid te sturen. Het stadsbestuur klaagt over ‘een totaal gebrek aan het meest elementaire respect’ van de feestvierders: ‘In herinnering aan de talloze slachtoffers willen wij dit gebeuren dan ook krachtig veroordelen.’ Burgemeester Bart de Wever van de Vlaams-nationalistische partij N-VA las de brief tijdens een collegevergadering voor in het Spaans.
Historicus en Antwerpen-kenner Jan Lampo toonde zich eveneens verbaasd over het feest: ‘Ik begrijp het totaal niet,’ zei hij in de Gazet van Antwerpen. ‘De Spaanse Furie is absoluut geen glorieus moment in de geschiedenis van Spanje. Integendeel, destijds werd de Spaanse Furie gezien als een grove oorlogsmisdaad. Naar mijn weten maakt die ook absoluut geen deel uit van het collectieve bewustzijn van de Spanjaarden.’
Nu draaide het feest in Madrid ook helemaal niet om de Spaanse Furie – al doet de Antwerpse reactie anders denken. De organisatoren hadden 31 januari als datum gekozen omdat de Tercios op die dag in 1578 een overwinning boekten in de Slag bij Gembloers. Onder leiding van landvoogd Don Juan versloegen ze het Staatse leger van de opstandige gewesten. Daarbij vielen duizenden slachtoffers, veel meer dan tijdens de Spaanse Furie. Toch leidt vooral de herinnering aan het geweld in Antwerpen tot boosheid over het verkleedfeest in Madrid.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
