In september heeft de rechtbank in Den Haag de staat schuldig verklaard aan het bloedbad dat Nederlandse militairen in 1947 aanrichtten in het Indonesische dorp Rawagede. Nederland moet schadevergoeding betalen aan de nabestaanden van de slachtoffers. Terecht? Ja, vindt 55 procent van de 147 lezers die op deze vraag hebben gereageerd. Nee, vindt 34 procent.
‘Schadevergoeding is wel het minste,’ schrijft Ben Bosch. ‘De daders liggen waarschijnlijk op het kerkhof en de politiek verantwoordelijken zijn tot stof vergaan. Maar het leed blijft.’ Beter laat dan nooit, vindt ook J.T. de Heus. ‘Het had Nederland gesierd als het tijdiger en op eigen initiatief de nabestaanden had gecompenseerd.’ J.G. J. Lippens noemt het ‘beschamend’ dat schadevergoeding via de rechter moest worden afgedwongen. ‘Het tekent de kleinzieligheid en schraapzucht van achtereenvolgende regeringen om steeds weer te traineren en bagatelliseren, uit angst voor precedentwerking.’
Volgens Jan van Eck zijn Nederlanders zelf de eersten om schadevergoeding te eisen wanneer hun iets overkomt. ‘Nederland wist Duitsland ook te vinden na de Tweede Wereldoorlog.’ Ab Gellekink schrijft: ‘Terwijl wij overal op de aardbol ons moraliserende vingertje opheffen, hebben wij ons eigen My Lai onder het vloerkleed geveegd.’
Dat ziet J.J. Kloosterman anders. Volgens hem is de rechterlijke uitspraak juist ‘een typisch voorbeeld van dat calvinistische schuldgevoel’ dat Nederlanders kenmerkt. ‘Het zal niet lang duren voordat we uitbarsten in een nieuwe huilbui over willekeurig welke andere smet uit ons verleden.’ Ook F. Evers ziet het al gebeuren: ‘Voor je het weet vragen de Londenaren schadevergoeding omdat admiraal De Ruyter daar eens met zijn zwaard heeft gezwaaid.’
Diverse tegenstanders van schadevergoeding wijzen erop dat de andere partij in het conflict zich evenmin netjes heeft gedragen. ‘Er is door Indonesische terroristen een groot aantal Nederlanders omgebracht tijdens de Bersiap-periode,’ schrijft Peter Veenhof. ‘Van eventuele schadevergoeding aan nabestaanden van deze slachtoffers hebben ik nog nimmer vernomen.’
Thijs Verhoeckx vindt dat bijna 65 jaar na dato te laat voor schadevergoedingen. ‘Het geld gaat toch maar naar de kleinkinderen van de slachtoffers.’ Daarom heeft J. Kwakman een ander voorstel: ‘In plaats van geld geven aan nabestaanden – die er nauwelijks nog zijn – zou Nederland in het bewuste dorp projecten kunnen opzetten. Bijvoorbeeld door een plek van herinnering te maken.’
STELLING:
‘Het is techt dat Nederland van de rechter schadevergoeding moet betalen aan de nabestaanden van Rawagede’
EENS 55 %
ONEENS 34 %
GEEN MENING 11 %
Dit artikel is exclusief voor abonnees
