Home Wel zionisme, niet de Holocaust

Wel zionisme, niet de Holocaust

  • Gepubliceerd op: 20 jun 2019
  • Update 25 mei 2023
  • Auteur:
    Geertje Dekkers
Wel zionisme, niet de Holocaust

Met een alternatieve invulling van de ‘tien tijdvakken’ wil organisatie The Black Archives het geschiedenisonderwijs minder eurocentrisch maken.

De ‛tijd van steden en staten’ (1000-1500) wordt de ‛tijd van grote rijken in Azië, Afrika en Amerika’. De ‛tijd van ontdekkers en hervormers’ (1500-1600) verandert in de tijd van ‛explosieve uitwisseling’ en de ‛tijd van regenten en vorsten’ (1600-1700) wordt de ‛tijd van kolonialisme en handelskapitalisme’: The Black Archives heeft de ‛tien tijdvakken’ die tijdens geschiedenislessen worden gebruikt een nieuwe, wereldhistorische invulling gegeven. Die is voor het onderwijs samengevat in een poster, gericht op ‛het bevorderen van onderwijs rondom wereldgeschiedenis, verzwegen perspectieven en het aanzwengelen van een gesprek hierover op verschillende niveaus’.

Nederlands onderwijs is te eurocentrisch, is het idee, en daarom komen bijvoorbeeld de Assyrische beschaving, middeleeuws Timboektoe en Mogol-India niet aan bod. Op de poster staan ze wel: elk tijdvak heeft een wereldkaart met daarop dit soort onderwerpen.

Daarnaast is er veel aandacht voor zwarte bladzijden als de slavenhandel, de ‛verdeling’ van Afrika onder Europese mogendheden op de conferentie van Berlijn (1884-1885) en het ‛Cultuurstelsel’.

Deels overlappen de zwarte bladzijden met stof die al op scholen aan bod komt. De slavenhandel, bijvoorbeeld, staat nadrukkelijk op de posters. Andere onderwerpen ontbreken juist. De Holocaust is de meest opvallende afwezige, terwijl het zionisme wel weer wordt genoemd in het ‛tijdperk van emancipatie en onderdrukking’. Ook de regimes van Stalin en Mao staan er niet op.

In de selectie lijkt de focus te liggen op misdragingen van Nederlanders, of blanken met Nederlandse roots. Dat zou althans verklaren waarom de Zuid-Afrikaanse apartheid en de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog een plaats hebben gekregen in de periode na 1945, terwijl bij Vietnam alleen vermeld staat dat het in 1945 onafhankelijk werd. De oorlog daar, en de bijbehorende misdaden, komen niet aan bod. De Koude Oorlog als geheel staat weer wel vermeld, bij de Sovjet-Unie.

De poster vloeide onder meer voort uit een project op De Correspondent waarin Black Archives-medewerker Miguel Heilbron en andere auteurs ‛verzwegen geschiedenissen’ behandelden. ‛Het zijn verhalen die iedereen volgens ons zou moeten kennen,’ schreef Heilbron, ‛omdat ze de manier beïnvloeden waarop we in Nederland omgaan met grote thema’s als ongelijkheid, racisme, discriminatie en identiteit.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Dienstplichtigen melden zich voor een mobilisatieoefening
Dienstplichtigen melden zich voor een mobilisatieoefening
Beeldessay

De invoering van de dienstplicht: jongemannen moesten naar het front

Militaire dienst was tijdens de Koude Oorlog vooral een vervelende onderbreking van een studie of carrière. Maar in vroeger tijden moesten tienduizenden dienstplichtige Nederlanders echt hun leven wagen aan het front. Vóór het bestaan van een algemene dienstplicht waren oorlogvoerende regeringen en landheren vooral afhankelijk van betaalde beroepssoldaten. Na een verloren slag konden ze niet...

Lees meer
Piraat Henry Every
Piraat Henry Every
Artikel

Amerikaanse piraten maakten de Rode Zee onveilig en werden schatrijk

Eind zeventiende eeuw was een carrière als piraat in steden als New York en Boston breed geaccepteerd. De Britse regering liet dat toe – tot haar eigen handelsbelangen in het gedrang kwamen. Maar tegen die tijd hadden piraten al hun stempel op de samenleving gedrukt.   In oktober 1694 verscheen in de ruw geplaveide straten van New York, dat toen nog amper 4000 zielen herbergde, een...

Lees meer
Voorbijgangers passeren een doodgehongerde man Charkov
Voorbijgangers passeren een doodgehongerde man Charkov
Artikel

Stalin hongerde de Oekraïners uit om hun verzet te breken

In 1932 wilde Jozef Stalin het tegendraadse Oekraïne voor eens en voor altijd omvormen tot voorbeeldige Sovjetrepubliek. Zijn methode? Een combinatie van zuiveringen en een door mensenhanden veroorzaakte hongersnood. ‘Ik herinner me een moeder die meer op een schaduw leek dan op een mens. Ze stond langs de kant van de weg en haar broodmagere...

Lees meer
Kindergarten. Schilderij door Johann Sperl
Kindergarten. Schilderij door Johann Sperl
Artikel

‘Stil zijn en nergens aankomen.’ De bedenker van de blokkendoos hekelde zijn strenge opvoeding

Papier, klei, zand, steentjes en dozen met houten blokken zijn tegenwoordig in iedere kleuterklas te vinden. Ze stammen uit de onderwijsmethode van de negentiende-eeuwse Duitse pedagoog Friedrich Fröbel. Hij liet kinderen zelfstandig en spelend leren.  De geschiedenis heeft onbarmhartig geoordeeld over de opvoedkundige Friedrich Fröbel. Zeker in vergelijking met zijn Italiaanse vakgenoot Maria Montessori, die...

Lees meer
Loginmenu afsluiten