Home Website: Vijf eeuwen immigratie

Website: Vijf eeuwen immigratie

  • Gepubliceerd op: 2 juni 2010
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Bas Kromhout
  • 3 minuten leestijd

Immigratie mag volgens het nieuwe politiek correcte denken geen verrijking meer heten. Toch hebben migranten sinds jaar en dag bijgedragen aan de Nederlandse samenleving en cultuur. Op de nieuwe website Vijf Eeuwen Migratie worden de verschillende migrantengroepen uitgelicht die vanaf 1580 naar Nederland zijn gekomen voor werk, vrijheid of veiligheid. Van Duitse dienstmeisjes in het Interbellum tot Vietnamese bootvluchtelingen na 1975.

De website is nog in opbouw en moet voornamelijk door de gebruikers zelf worden opgetuigd met persoonlijke verhalen, foto’s en filmpjes. Sommige lemma’s zijn nog vrij mager, andere bieden al genoeg stof om een beeld te krijgen van de betreffende migrantengroepen en hun geschiedenis. Wie bijvoorbeeld op de wereldkaart China aanklikt, krijgt een ruime keuze aan informatieve tekstfragmenten en beelden voorgeschoteld.

Wist u dat de eerste Chinezen begin twintigste eeuw naar Nederland kwamen als havenarbeiders? Er ontstonden ware Chinatowns in Amsterdam (Nieuwmarktbuurt) en Rotterdam (Katendrecht). Door de crisis van de jaren dertig keerden velen terug naar China. Degenen die overbleven gingen pinda’s verkopen of openden restaurants. Voor de Tweede Wereldoorlog telde Nederland twaalf Chinese restaurants, maar in 1982 waren het er al tweeduizend: eenderde van het totale gastronomische aanbod.

Erg leuk is een filmpje uit 1965 van het interieur en personeel van restaurant Ling Nam in de Haagse Wagenstraat, die de laatste jaren door de gemeente weer tot hart van Chinatown is verheven. Overigens zijn de Chinezen de enige migrantengroep in Nederland voor wie ooit hele wijken zijn heringericht, compleet met straatnaambordjes in de eigen taal.

Meer beelden van het Haagse Chinatown zijn te vinden in het Historisch Beeldarchief Migranten. Ook staan hier webtentoonstellingen over onder meer Turkse, Griekse en Surinaamse immigranten. Van een ontroerende naïviteit is een foto van vier Surinaamse verpleegsters die zich in de jaren vijftig in Volendam lieten vereeuwigen in klederdracht.

Het nadeel van online beeldcollecties als het Historisch Beeldarchief Migranten is de betrekkelijk willekeurige samenstelling en het gebrek aan verbindende informatie. Daarvoor biedt de site van de Teleac-serie Verre Verwanten uitkomst. Onder het lemma ‘Vreemdelingen’ zijn korte artikelen te lezen over immigrantenstromen uit verschillende herkomstlanden en tijdens verschillende perioden.

Ook wordt de geschiedenis van het Nederlandse vreemdelingenbeleid uit de doeken gedaan. De makers laten de migratiegeschiedenis al beginnen met Nederlands vroegste bewoners, die immers ook niet uit de Hollandse klei waren getrokken, maar hier in de slipstream van gigantische volksverhuizingen terechtkwamen.

Op de Verre Verwanten-site worden oproepen geplaatst van mensen die op zoek zijn naar hun buitenlandse familie. Wie Surinaamse wortels heeft en wil weten wie zijn voorouders waren, kan ook terecht bij de Historische Database Suriname van het Nationaal Archief. Die bestaat in twee versies.
Op de site ‘Vrij in Suriname’ staan de persoonsgegevens van slaven die zijn vrijgekocht of vrijgelaten tussen 1832 en 1863, het jaar waarin Nederland de slavernij afschafte. De site ‘Arbeid op Contract’ biedt de gegevens van Indiase, Indonesische en Chinese contractarbeiders die eind negentiende eeuw naar Suriname kwamen om op de plantages te werken. Gebruikers kunnen zoeken op familienaam, plaats van herkomst en scheepsnaam.

Of immigratie als verrijking wordt ervaren zal van persoon tot persoon verschillen. Maar dat zij een onlosmakelijk onderdeel is van onze nationale geschiedenis, daaraan valt na het bekijken van deze websites niet te twijfelen.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Artikel

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...

Lees meer
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Interview

’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’

Tijdens de collegedag Het Russische imperium op 26 juni vertelt historicus Ivo van de Wijdeven over de geschiedenis van de Krim. Hij geeft voorproefje van wat hij die dag gaat vertellen: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer