Veel landen herdenken hun oorlogsdoden niet op een dag die samenvalt met het einde van de Tweede Wereldoorlog, zoals in Nederland, maar op 11 november. Dat was de dag waarop de Duitsers de capitulatie in de Eerste Wereldoorlog tekenden. Nederland was neutraal in deze verwoestende Europese oorlog. Afgezien van enkele schermutselingen in Zuid-Limburg is er op Nederlandse bodem niet gevochten. Daardoor heeft deze oorlog, die in andere Europese landen nog altijd bekendstaat als de Grote Oorlog, een bescheiden plaats in het Nederlandse collectieve geheugen. De belangstelling ervoor is er echter niet minder om.
Een veelzijdige Nederlandstalige website over de Eerste Wereldoorlog is Wereldoorlog1418.nl, overwegend gemaakt door amateurhistorici. Deze site onderscheidt zich vooral door de grote hoeveelheid kwalitatief hoogstaande informatie. De uitgebreide artikelen zijn dikwijls voorzien van mooie historische foto’s en grafiekjes. Aardig zijn vooral de artikelen over minder bekende verschijnselen uit de Grote Oorlog, bijvoorbeeld de afschrikwekkende ‘dodendraad’ die de Duitsers aanbrachten op de grens tussen Nederland en België: een 180 kilometer lange versperring waarop een spanning van 2000 volt stond.
Ook details uit de oorlog die vaak onderbelicht blijven komen aan bod. Zo is er een uitgebreide beschouwing over de rol van dieren in de oorlog. Wereldoorlog1418.nl moet het vooral van de inhoud hebben, niet zozeer van een aantrekkelijke vormgeving. Geluidsfragmenten en bewegende beelden ontbreken vrijwel geheel. Zelfs bij een artikel over de Nederlandse filmindustrie tijdens de oorlog is geen beeldmateriaal.
Voor nog interessantere, en vooral mooiere websites over de Eerste Wereldoorlog moeten we over de grens kijken. Een mooie website is firstworldwar.com, ‘a multimedia history of World War One’. Hier minder wetenschappelijke artikelen, maar heldere uitleg over de oorzaken, het verloop en het einde van de oorlog. Er is onder andere een uitgebreide encyclopedie te vinden met alle namen, plaatsen en gebeurtenissen die een rol speelden. Ideaal om gericht naar informatie te zoeken, maar ook om lukraak op te grasduinen.
Onder de knop `Multimedia’ zit een uitgebreid audio-archief van toespraken en radio-uitzendingen uit de oorlogsjaren. Ook zijn er korte videofragmenten van het front en uit het thuisland van de oorlogvoerende naties te zien. Een interessante toevoeging vormen de stafkaarten en propagandaposters. De makers waarschuwen dat firstworldwar.com geen academische website is en door vrijwilligers wordt gemaakt. Desondanks bevat de site vrijwel alles wat een belangstellende zich maar kan wensen.
De website die hoort bij de Amerikaanse tv-documentaire The Great War and the Shaping of the 20th Century van PBS, de Amerikaanse publieke omroep, is ook de moeite waard. Deze site is door professionals gemaakt voor het grote publiek, en dat is direct te merken. Ook hier geen wetenschappelijke artikelen, maar des te meer animatiefilmpjes, video- en audiofragmenten.
Vooraanstaande historici geven in korte citaten hun commentaar op verschillende facetten van de oorlog. Er zijn originele stemmen beschikbaar van soldaten, die vertellen over de verschrikkingen in de loopgraven. Een aardige service van deze website is dat met interactieve kaarten uitleg wordt gegeven over het verloop van de gehele oorlog én van afzonderlijke veldslagen.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
