Home Wall Street binnen de Wallen

Wall Street binnen de Wallen

  • Gepubliceerd op: 30 maart 2011
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Pieter Slöetjes
  • 1 minuut leestijd

Het is bekend dat Amsterdam in de zeventiende eeuw de eerste plaats was waar op grote schaal aandelen werden verhandeld, en ook dat het hierbij ging om aandelen van de VOC. Minder bekend is hoe de Amsterdamse aandelenmarkt zo’n hoog niveau van ontwikkeling kon bereiken dat zij de basis vormde voor wat wij vandaag de dag onder effectenhandel verstaan.

Volgens Lodewijk Petram, auteur van het proefschrift The World’s First Stock Exchange, groeide in de periode 1630-1650 het aantal handelaren en transacties in Amsterdam sterk. Dat maakte de zogenoemde price discovery mogelijk: door vraag en aanbod van veel handelaren kwam een solide marktprijs tot stand. Op deze manier ontstond er op de beurs relatieve stabiliteit en bleven de risico’s voor handelaren aanvaardbaar.

Petram schrijft dat vanaf 1630 de juridische zekerheid voor aandelenhandelaren in de Republiek werd vergroot. Een andere manier van risicomanagement vormde de optiehandel, die het voor handelaren mogelijk maakte zich in te dekken tegen koersschommelingen. Het koersrisico kwam te liggen bij de partij die de premies inde. Omdat dit soort risicobeperkende afspraken alleen werken bij een grote en diverse populatie van handelaren, is het Petrams conclusie dat opties pas vanaf 1660 de aandelenmarkt wezenlijk versterkten.

Verder veranderde gedurende de zeventiende eeuw de informatiebehoefte van beurshandelaren. Zij waren niet langer uit op langetermijninvesteringen, maar op koerswinst op korte termijn. Voor dit soort actieve speculatie was een informatienetwerk nodig, waardoor op den duur alleen handelaren met een goed netwerk zich als professionals staande konden houden. Particulieren waren genoodzaakt te handelen via deze tussenpersonen. Daarmee werd in Amsterdam de basis gelegd voor het moderne beursbedrijf.

Lodewijk Petram
The World’s First Stock Exchange. How the Amsterdam Market for Dutch East India Company Shares Became a Modern Securities Market 1602-1700

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer
Jager met jachthonden
Jager met jachthonden
Beeldessay

Nederlanders maken zich al eeuwen druk over de jacht

Tijdens een jachtpartij schoten edelen van de Republiek onbelemmerd vele dieren. Eind achttiende eeuw kwam daar steeds meer verzet tegen. Maar niet uit dierenliefde. Het was een verslavend tijdverdrijf. Met een horde achter het wild aan stuiven of juist in je eentje dieren besluipen. Te paard, ondersteund door jachthonden of valken, schoten jagers ‘edel wild’,...

Lees meer