Verwacht

Srebrenica

Het belangrijkste boek van dit najaar is het boek waar we al jaren naar uitzien: Srebrenica, een ‘veilig gebied’. Reconstructie, achtergronden, gevolgen en analyses van de val van de safe area Srebrenica (Boom). Herhaalde malen is het Srebrenica-rapport van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie uitgesteld. Maar nu verschijnt het dan echt: op 29 november is de presentatie live te volgen op radio en televisie. Wat gebeurde er voor, tijdens en na de val van Srebrenica? Zal daar eindelijk het definitieve antwoord op komen? En sneuvelen er reputaties? Die van politici als Kok en Voorhoeve? Die van militairen als Karremans en Couzy?
        Het rapport bestaat uit vier delen: het hoofdrapport en drie deelstudies. De eerste deelstudie handelt over de rol van de inlichtingendiensten Intelligence en de oorlog in Bosnië, 1992-1995 door spionnenhistoricus Cees Wiebes: Heeft de CIA inlichtingen achtergehouden voor de NAVO en de VN? Oost Europa-deskundige Bruno Naarden onderzoekt in Beeld en Balkan de vraag of de talloze wreedheden en oorlogsmisdaden het gevolg zijn van zeer oude etnische tegenstellingen. Hoe keek de bevolking van het gebied waar het drama zich afspeelde tegen de gebeurtenissen aan? Daarover schrijft Ger Duijzings in Geschiedenis, herinneringen en politiek in Oost-Bosnië.

VOC
Zoal u elders in dit nummer kunt lezen vieren we volgend jaar de oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie in 1602. Reishistorica Vibeke Roeper en NRC Handelsblad-redacteur Roelof van Gelder presenteren dan In dienst van de Compagnie. Leven bij de VOC in honderd getuigenissen (Atheneum-Polak & Van Gennep, februari 2002). Ongeveer een miljoen mensen hebben bij de VOC gewerkt: van scheepsjongen tot gouverneur-generaal. Uit hun nagelaten reisverslagen, brieven en memoires kozen Roeper en Van Gelder honderd getuigenissen.
        Uitgeverij Walburg Pers drukt of herdrukt maar liefst acht ‘VOC-boeken’. Tot de nieuwe boeken behoort Varen om peper en thee. Een korte geschiedenis van de VOC door Els M. Jacobs; tot de herdrukken De geschiedenis van de VOC door Femme S. Gaastra. Al deze ‘VOC-boeken’ verschijnen in februari 2002.

Euro
Ter gelegenheid van het verdwijnen van de gulden en de introductie van de euro op 1 januari 2002 schreef Henk Povée De Gulden. Geschiedenis van de Nederlandse munt (Thoth, september 2001). De gulden was eeuwenlang een belangrijk onderdeel van de Nederlandse identiteit. Tot hij zich vrijwillig liet opslokken door de euro. Hoe werd die gulden ons nationaal bezit? En wat deden en konden onze voorouders ermee?
        Nog meer ‘euro-boeken’: de economisch-historicus W.L. Korthals Altes publiceert De geschiedenis van de gulden. Van Pond Hollands tot euro (Boom, november 2001). Hij vraagt zich af: was de gulden in de loop der tijd een sterke of minder sterke valuta? André Szász, oud-directeur van de Nederlandsche Bank, maakte het proces van monetaire eenwording vanaf het begin mee. In De euro. Politieke achtergronden van de wording van een munt (Mets & Schilt, november 2001) stelt hij: ‘De euro wordt alleen een succes als men beseft dat hij kan mislukken. Om duurzaam te zijn, moet de invoering van de euro worden gezien als een stap in een voortgaand proces van integratie.’

Huwelijk
In een vorig nummer (Historisch Nieuwsblad 2001/5) kon u al lezen over drie te verschijnen boeken naar aanleiding van Het Huwelijk. Er komen er nog meer. De republikeinen Hans van den Bergh en Pierre Vinken hebben het Klein republikeins handboek samengesteld (Boom, januari 2002). Waar komen de koninklijke rijkdommen vandaan en waarom betalen de leden van het Koninklijk Huis geen belasting? Oranje-kenner C.A. Tamse bundelt zijn beste studies over het koningshuis in Het Huis van Oranje & andere politieke mythes (Bert Bakker, november 2001). Hij toont hoe de Oranje-monarchie zich telkens tijdig een nieuwe functie heeft weten te geven en zo meegroeide met alle politieke veranderingen. Argentinië. Het land van Maxima (Bert Bakker, september 2001) belooft ‘Alles over het culturele erfgoed en het Argentijnse temperament dat Máxima meeneemt naar Nederland’. Het boek is geschreven door drie journalisten die Argentinië goed kennen: Ineke Holtwijk, Roel Janssen en Jan van der Putten. Argentinië-specialist Hans Vogel komt met een nieuwe versie van zijn standaardwerk Geschiedenis van Latijns-Amerika (Spectrum, januari 2001).

Biografie
De meest spannende biografie van komende tijd is Het verborgen leven van Otto Frank (Balans, februari 2002) door Carol Ann Lee, die eerder een biografie schreef van Anne Frank.
Ze kondigt sensatie aan: ‘Onthullend in het boek is de beschrijving van een tot dusverre onbekende gebeurtenis die Otto Frank verzeild deed raken in een labyrint van afpersing, bedreiging en wanhoop en die een raadselachtige sluier werpt over zijn integriteit.’
        Verder vragen twee Nederlandse historici aandacht voor hun herinneringen. De Amerikanist Alfons Lammers geeft in Adieu Amerika (Balans, november 2001) een onthullend kijkje achter de schermen van het Leids historisch wereldje. Johan de Vries, de goeroe van de bedrijfgeschiedenis, vertelt in Hooggebergte der ijdelheid. Bedrijfshistorische herinneringen (Boom, november 2001) over zijn ontmoetingen met de top van een aantal grote Nederlandse ondernemingen.

Verder…
Komt Frank Westerman, zeer succesvol met De graanrepubliek, met een nieuw boek: Ingenieurs van de ziel (Atlas, januari 2002) over stalinistische merkwaardigheden in de Sovjet-Unie.
Publiceert Kees Slager, oud-hoofdredacteur van OVT, een geschiedenis van de Socialistische Partij: Het geheim van Oss (Atlas, november 2001).