Home Van Heiligerlee naar Uruzgan

Van Heiligerlee naar Uruzgan

  • Gepubliceerd op: 15 juli 2009
  • Laatste update 02 mei 2023
  • Auteur:
    Guido van Hengel
  • 2 minuten leestijd

Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) gaat de komende jaren een zevendelige reeks schrijven over de Nederlandse militaire geschiedenis. Het eerste deel staat gepland voor 2009.

door Guido van Hengel

‘De militaire geschiedenis is helemaal terug,’ zegt NIMH directeur Piet Kamphuis. ‘Sinds een paar jaar groeit het besef dat het leger een belangrijk onderdeel van de samenleving is. In de jaren zestig en zeventig werd de discipline vanwege antimilitaire sentimenten gemarginaliseerd.’

Het aantal studenten dat zich met militaire geschiedenis bezighoudt stijgt. Ook de opleiding van de landmacht besteedt weer meer aandacht aan geschiedenis. ‘Om niet achter te blijven bij de buitenlandse militaire geschiedschrijving besloten we de reeks nu te schrijven en er een Nederlands standaardwerk van te maken,’ zegt Kamphuis.

De studie richt zich op de militaire geschiedenis vanaf het ontstaan van de Nederlandse staat. ‘Niet alleen oorlogen staan centraal, maar ook de wisselwerking tussen krijgsmacht en maatschappij. Tijdens de Opstand speelde het leger bijvoorbeeld een bindende rol bij de natie en staatsvorming, omdat de krijgsmacht het eenheidsstreven combineerde met een gedegen bureaucratie. Dergelijke achtergronden werden binnen dit vak niet eerder geschreven.’

De militaire geschiedschrijving doet tegenwoordig dan ook meer dan het oeverloos beschrijven van veldslagen. Kamphuis: ‘We spreken ook niet meer van krijgsgeschiedenis, omdat dat zo negatief klinkt. Alsof we de hele dag met vechtende poppetjes bezig zijn. De oorlog is immers ingewikkelder geworden sinds het einde van de Koude Oorlog. Toen waren de militaire doelen gericht op de Sovjet Unie en wist iedereen wie de vijand was. Tegenwoordig is het niet zo eenvoudig uit te leggen voor wie en waarom de strijdmacht vecht. Ze staan het ene jaar in Afghanistan en het andere jaar in Bosnië. Zo’n situatie vraagt om meer en ook betere historische achtergrond.’

De zeven delen van de reeks zullen niet alleen de geschiedenis van het leger in Nederland behandelen, maar ook de ‘overzeese gebieden’. De coördinatie ligt in handen van de Utrechtse hoogleraar militaire geschiedenis Jan Hoffenaar.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Moeder en kind in Noord-Hollandse dracht
Nieuws

Zeventiende-eeuwse jongen kreeg Staten-Generaal als peetouder

In 1668 kreeg een baby, de zoon van de graaf en gravin van Bentheim, een opmerkelijke voornaam. Het jongetje werd ‘Statius’ gedoopt, een afgeleide van het woord ‘Staten’. De Staten-Generaal van de Nederlandse Republiek waren namelijk peetouder van het kind. En zij hadden om die naam gevraagd.  Het was een opmerkelijke gang van zaken, want...

Lees meer
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt
Interview

‘Met Mark Rutte zocht ik naar de resten van Van Oldenbarnevelt’ 

Ronald van Raak ging op onderzoek onder het Binnenhof. Hij vertelt over zijn historische sensatie: ‘In mijn goede pak kroop ik door het stof.’ Kent u de historische sensatie, zoals door Johan Huizinga omschreven?  ‘Die heb ik zeker ervaren tijdens een koude januarinacht in 2019, het hagelde, toen ik met Mark Rutte afdaalde in de...

Lees meer
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Lída Baarová, Gustav Fröhlich en Joseph Goebbels
Artikel

Lída Baarová: de onmogelijke liefde van Joseph Goebbels 

Rijkspropagandaminister Joseph Goebbels raakt zo verliefd op de Tsjechische actrice Lída Baarová dat hij er met haar vandoor wil. Het komt er niet van, en Baarová betaalt een hoge prijs voor de affaire. ‘Geen van mijn films is zo dramatisch geweest als mijn leven.’  Haar moeder pusht Lída (1914-2000) en haar zus Zorka Janů al...

Lees meer
Allegorie Willem I
Allegorie Willem I
Beeldessay

Het regent koninklijke lintjes, een onderscheiding die Willem I invoerde

Koning Willem I doet zijn best het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden op te stoten in de vaart der volkeren. Toch verliest hij de helft van zijn land. Op 30 november 1813 landt Willem Frederik van Oranje na een ballingschap van 19 jaar op het strand van Scheveningen. Twee dagen later wordt hij uitgeroepen tot soeverein...

Lees meer