Miljoenen Indonesiërs zijn elke avond aan de buis gekluisterd voor Gajah Mada. Deze soapserie gaat over een historische figuur: Gajah Mada was een succesvol militair en minister-president van het Majapahitkoninkrijk op Java, dat in de dertiende en veertiende eeuw een groot deel van de archipel beheerste.
De zevenjarige Rafael utra Ismy, die de jonge Gajah Mada speelt, is inmiddels een wereldster in Indonesië. De commerciële televisiezender mnc heeft met hem een kijkcijferkanon in handen. Maar niet iedereen is tevreden over de serie. Historici spreken van geschiedenisvervalsing en verkwanseling van een nationale held.
In de serie vechten soldaten van het Majapahit-rijk tegen troepen van het Tartaarse rijk uit China. Gajah Mada’s moeder Lailan Mangrani wil niet dat haar zoon in de strijd omkomt, zoals zijn vader. Toch leert hij bijzondere en magische vechtkunsten van zijn oom. Dit soort sprookjes gaat er bij het Indonesische publiek in als zoete koek.
Maar niet bij de gerenommeerde acteur Pong Harjatmo. ‘Het verhaal is volledig anders dan de werkelijke geschiedenis,’ zegt hij. ‘Zo kan een mens niet zijn volk en natie waarderen en dat is een misdaad.’ Pong beschuldigt mnc ervan alleen maar aan de kijkcijfers te denken. Volgens hem zou de regering moeten ingrijpen, ‘maar overheidsambtenaren zijn bang voor de kapitalisten, die alleen maar aan winst kunnen denken.’
De historische Gajah Mada is niet onomstreden. Nadat hij grote delen van Sumatra en het huidige Singapore veroverde, werd zijn honger naar territorium hem uiteindelijk fataal. In 1357 was het Sundanese koninkrijk als enige op Java nog niet in handen van de Majapahit. De Majapahit-koning Hayam Wuruk besloot een verbond te sluiten door de Sundanese prinses Dyah Pitaloka Citraresmi te trouwen. Gajah Mada zag dit echter als een kans om het Sundanese rijk te onderwerpen. Daarom verklaarde hij tegenover de Sundanese koning dat de prinses niet de echtgenote, maar slechts de concubine van Hayam Wuruk zou worden. Dit leidde direct tot een gevecht met de Sundanese delegatie, waarbij de koning van Sunda en zijn entourage een bloedige dood stierven. Toen prinses Citraresmi hiervan hoorde, pleegde zij zelfmoord.
Koning Hayam Wuruk schaamde zich voor het verraad en besloot Gajah Mada op een zijspoor te zetten. Hij overleed in eenzaamheid in Probolinggo in 1364.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
