Srebrenica
Het boek van dit voorjaar is natuurlijk het Srebrenica-rapport van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD), dat elders in dit nummer wordt besproken. Voor wie na al die duizenden pagina’s nog puf heeft, is er De Balkan. Een geschiedenis (De Bezige Bij, 17,50 euro) door de jonge briljante Britse historicus Mark Mazower. Hij schreef eerder het imponerende Duister Continent, een geschiedenis van de twintigste eeuw die vorig jaar in vertaling werd uitgebracht door uitgeverij Contact. Jammer genoeg is Mazower slachtoffer van een vervelend uitgeversoorlogje. Nu De Bezige Bij zijn Balkanboek publiceert, heeft Contact de promotietoer van Mazower in Nederland uitgesteld. De Bezige Bij op zijn beurt is zo kinderachtig om na te laten de lezers van De Balkan te wijzen op het eerder vertaalde werk van Mazower. Tja, zo schiet het niet op met de introductie van een belangrijk historicus in ons land.
Crisis
Bankier Martien van Winden is niet blij met het afscheid van de gulden, zo blijkt uit Nederland. De schatkist van Europa (Balans, 12,50 euro). ‘Daarmee is de kade van de Nederlandse economie: de ijzersterke gulden, verworden tot een drijvend ponton: de euro.’ Van Winden beschrijft het wel en wee van de Europese eenwording, hoe ons land kon uitgroeien tot een van ’s werelds rijkste landen en wat ons nu te wachten staat. De Nederlandse boerenstand verkeert in een ernstige crisis. Dat laat Volkskrant-verslaggever Sietse van der Hoek zien in Het platteland. Over de laatste Nederlandse boeren (Contact, 15,50 euro). Hij ging langs bij de boeren zelf en hoorde hun verhalen aan: ‘De stad heeft ons niet meer nodig.’ Een zeer leesbaar overzicht van de economische wetenschap biedt Dr Strangeloves spel. Een beknopte geschiedenis van de economie (Contact, 32,95 euro) door Paul Strathern. Lees over de eerste economische hype, de tulpengekte in Nederland, het megalomane systeemdenken van Marx en over John von Neumann, de briljante maar levensgevaarlijke uitvinder van de speltheorie, die model stond voor Stanley Kubricks Dr Strangelove.
Jaren tachtig
tachtigIn Broers (De Bezige Bij, 18,50 euro) probeert Joost Niemöller een beeld te schetsen van de jaren tachtig in Amsterdam: ‘grimmige cult, gesymboliseerd in een aanslag op een kunstenaar en talloze complotten.’ Zijn roman is slaapverwekkend. Wel goed is Nagelaten beelden (Anthos, 19,90 euro) door Nicholas Royle. Zijn literaire thriller speelt zich af in Londen in de jaren tachtig. Vier filmstudenten leggen een zelfmoord vast. Royle schrijft een erg spannend verhaal en weet de naargeestige sfeer van die jaren goed te treffen.
11 september
11 september zorgt nog steeds voor een grote vloed aan boeken. Van historicus Willem Post, bekend van radio en televisie, verscheen Keerpunt Amerika. Voor, op en na 11 september (Aspekt, 14,98 euro). Over wat er gebeurde op Zwarte Dinsdag, het Amerikaanse patriottisme en het buitenlandse beleid van de regering-Bush. De Nederlandse Afghanistan-expert Willem Vogelsang publiceerde Afghanistan. Een geschiedenis (Bulaaq, 17,50 euro). Een optimistisch slot: ‘Als er ooit rust komt in dit veelgeplaagde land kan Afghanistan uitgroeien tot een van de belangrijkste landen in de zeer olierijke regio.’ De Spaanse Ana Tortajada schreef Gesluierd door Afghanistan (Meulenhoff, 17,95 euro), een verslag van het leven van Afghaanse vrouwen onder het wrede regime van de Taliban.
Twintigste eeuw
eeuwDe handwerkjuffrouw, de boer, de bakker, de botermaker, de dorpssmid, de postbode… In Gedane zaken. De twintigste eeuw in 32 portretten (Endymion, 22,67 euro) door Harry Gras en Anja Schuring vertellen zeventig-, tachtig-, negentig- en honderdplussers over hun leven en vooral over hun beroep. Zo wordt een beeld geschetst van de veranderingen in de twintigste-eeuwse samenleving. Postbode Johannes de Vries: ‘Een praotien maken met de meinsen is er veur de postbode niet meer bij!’ Bij het boek hoort een cd waarop negen geïnterviewden te horen zijn.
Congo
Ook België heeft zijn historische trauma’s. Een ervan: Congo. Op 30 juni 1960 hijst Congo de eigen vlag. De onafhankelijkheid is een feit. Maar de machtsoverdracht is onvoorbereid. Het geweld barst los. Zwarte frustratie leidt tot moorden en massale verkrachtingen. Paniek doet tienduizenden blanken Congo ontvluchten. In Weg uit Congo. Het drama van de kolonialen (Davidsfonds, 19,75 euro) door Peter Verlinden vertellen tientallen ex-kolonialen over de pijnlijke ontnuchtering. In 1960 al riep de overheid hen op om hun verhaal te doen. Het eindrapport, geschreven door een speciale onderzoekscommissie, wordt tot op vandaag angstvallig verborgen gehouden.
Verder…
Een nieuwe historische roman van Louis Ferron Het overspelige gras (De Bezige Bij, 18,50 euro) en een herdruk van zijn eerste drie romans (Gekkenschemer, Het stierenoffer en De keisnijder van Fichtenwald) in een band (De Bezige Bij, 40,00 euro).
Dit artikel is exclusief voor abonnees