Pim
2002 was het jaar van Pim Fortuyn. Een aantal boeken documenteren de historische politieke omwenteling in Nederland. Jan Tromp en fotograaf Bert Verhoeff geven in De lange mars van Wim Kok (Balans, euro 18,50) een beeld van de opkomst en ondergang van Paars. De toon is zeker niet neutraal: ‘Er zijn ratten aan het bewind. Ze zijn brutaal en vraatzuchtig, het zijn echte rioolratten. Het maakt dat de herinnering aan degelijkheid en echt fatsoen een nieuwe glans krijgt.’ Elsbeth Etty bundelde haar NRC Handelsblad-columns in Tijdgenoot (Balans, euro 13,00). Ze trekt ten strijde tegen ‘de pressie op de vrijheid van meningsvorming en meningsuiting in de vorm van aanklachten wegens “demonisering”’. Meer verbazing in Van onze verslaggeefster. Dagboek van een politieke aardverschuiving (Contact, euro 14,90) door Lidy Nicolasen. Zij is chef van de Haagse redactie van de Volkskrant en start een dagboek op de avond van de gemeenteraadsverkiezing, wanneer Fortuyn een eclatante overwinning boekt. Het beste boek is In de ban van Fortuyn. Reconstructie van een politieke aardschok (Mets & Schilt, euro 20,00) door Jutta Chorus en Menno de Galan. Een eerste poging om de geschiedenis van deze dramatische periode vast te leggen.
Jack en Annie
In 1937 gaat John F. Kennedy (‘Jack’ voor intimi) samen met zijn vriend Lem Billings op vakantie naar Europa. Ze doen, samen met hun dashondpuppy Offie, ook Nederland aan. ‘In Amsterdam bezoekt hij een arts die een paar tests doet en hem vertelt dat hij allergisch is voor hondenhuidschilfers. Ze zullen Offie kwijt moeten zien te raken. Ze bezoeken Den Haag – dat hij te saai vindt voor woorden – en daar doet hij Offie voor vijf gulden van de hand.’ Geoffrey Perret schreef een nieuwe biografie van de legendarische Amerikaanse president: Jack Kennedy. Een leven als geen ander (Balans, euro 27,00). Hij kon voor het eerst putten uit de immense officiële Kennedy-archieven, die pas in 2000 openbaar werden. Uit de biografie blijkt dat Kennedy maar een matig president was. Ook Annejet van der Zijl beschikte voor haar Anna. Het leven van Annie M.G. Schmidt (Nijgh & Van Ditmar, euro 29,90) over veel nieuw materiaal: de briefwisseling van Schmidt met haar moeder en de correspondentie met haar minnaar en levensgezel Dick van Duijn. Met dit materiaal heeft Van der Zijl een fraai gecomponeerde en definitieve biografie van Annie M.G. Schmidt geschreven.
Xaviera, Piet en Annemarie
Dertig jaar geleden was het boek in recordtijd een internationale bestseller. Inmiddels is De Happy Hooker van Xaviera Hollander een curieus historisch document van de seksuele revolutie in de jaren zestig. Het is herdrukt met een nieuwe epiloog (Luitingh-Sijthoff, euro 14,95). Piet Römer, al vijftig jaar toneelspeler, kreeg van wijlen Alfred Heineken de raad: ‘Je zou die verhalen eens moeten opschrijven, Piet!’ Römer heeft zijn herinneringen verteld aan zijn zoon Peter, die ze optekende in Laat het paard maar boven komen (Bert Bakker, euro 14,95). Meer mooie verhalen in Sjans! Lichtzinnige herinneringen (Nijgh & Van Ditmar, euro 15,95) door Annemarie Oster. Zij is de dochter van toneeldiva Ank van der Moer en acteur en theaterdirecteur Guus Oster en verkeerde een groot deel van haar jeugd in de artistieke wereld van het Amsterdamse Leidseplein.
Bill, Duifje en Elvis
Bill Wyman, de bassist, schreef een imposant salontafelboek over de geschiedenis van de Rolling Stones: Rolling with the Stones (Het Spectrum, euro 54,25). Het is gebaseerd op het enorme persoonlijke archief van de auteur en telt meer dan drieduizend illustraties. Frank van Dam stelde voor de achterpagina van NRC Handelsblad een alleraardigste serie samen over Nederlandse zangeressen uit de jaren zestig. De stukjes zijn gebundeld in Beatmeisjes 1963-1969 (L.J. Veen, euro 17,95). Ze zijn er allemaal: Duifje, Mariska, Jerney, Anneke en Patricia. Bij het boek hoort een cd waarop de meisjes te horen zijn. Gert Keunen, docent aan Fontys Rockacademie in Tilburg, is erin geslaagd vijftig jaar popmuziek samen te vatten in Pop! Een halve eeuw beweging (Lannoo, euro 19,95). Van Elvis tot DJ Sven. Minpunt: het boek heeft een onmogelijk klein lettertype.
Manasseh, Margaretha en Max
Zeer geschikt voor de donkere kerstdagen: De verdrijving uit de hel (Arbeiderspers, euro 29,90) door de Oostenrijkse schrijver Robert Menasse. Een roman over rabbijn Manasseh die in de zeventiende eeuw voor de inquisitie uit Portugal naar Amsterdam vlucht en diens fictieve twintigste-eeuwse Weense nazaat Viktor Abravanel, uit een familie die heeft geleden onder het nazi-regime. Margaretha (De Bezige Bij, euro 19,50) door Jan Siebelink. Een roman over Margaretha van Parma. Sleuteloog (Querido, euro 16,95) door Hella S. Haasse. Een werkelijk schitterende roman over Nederlands-Indië en Indonesië. Het Volkomen Frietboek. Een Belgische cultuurgeschiedenis (Nijgh & Van Ditmar, euro 17,50) door Paul Ilegems. Een hilarische studie: ‘België en frieten zijn één. Het land is als het ware uit frietvet gesculpteerd, en het openbare leven heeft er dezelfde gladde smeuïgheid als het nationale volksvoedsel.’ Steeds verder weg (Arbeiderspers, euro 16,95) door Boudewijn Büch. Zijn eerste échte reisboek. Op reportage. Journalistieke hoogtepunten uit de jaren vijftig (De Prom, euro 20,00) door Max Dendermonde. Voor liefhebbers en haters van dit controversieel decennium.
Verder…
Was 2002 natuurlijk ook het jaar van Srebrenica. Er verscheen een verkorte versie van het NIOD-rapport: Srebrenica. Het officiële NIOD-rapport samengevat (Boom, euro 19,90) door Peter Bootsma.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
