Home Minachting voor een inheemse profeet

Minachting voor een inheemse profeet

  • Gepubliceerd op: 27 februari 2024
  • Laatste update 07 mrt 2024
  • Auteur:
    Geertje Dekkers
  • 2 minuten leestijd
Khoi-Khoi-begrafenis. Tekening door Robert Jacob Gordon, circa 1777-1786.

Dit artikel krijgt u van ons cadeau

Wilt u onbeperkt toegang tot de artikelen op Historischnieuwsblad.nl? U bent al lid vanaf €1,99 per maand. Sluit hier een abonnement af en u heeft direct toegang.

De Khoi-Khoi in zuidelijk Afrika moesten hun witte vee slachten, verkondigde profeet Jan Paerl in 1788. En ze moesten strooien hutten bouwen met twee deuren. Dat allemaal ter voorbereiding op een grote omwenteling.

De koloniale landdrost ter plaatse, Constant van Nuld Onkruijdt, was ongerust. Volgens hem waren de Khoi-Khoi uit op het ‘ruïneren van het land’. Maar de gouverneur van de Kaapkolonie, Cornelis Jacob van der Graaff, nam de zaak niet heel serieus.

Meer historisch nieuws lezen? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.

Ontvang historische artikelen, nieuws, boekrecensies en aanbiedingen wekelijks gratis in uw inbox.

De nonchalance van de gouverneur had te maken met de racistische blik van de Nederlanders op de Khoi-Khoi, betoogt Anne Marieke van der Wal (Universiteit Leiden) in BMGN. Jan Paerls oproep om wit vee te slachten was bedoeld als een offer, in de hoop dat na de verwachte omwenteling betere tijden zouden aanbreken. Zijn boodschap bevatte christelijke aspecten. Maar Van der Graaff dacht dat het slechts om heidens bijgeloof ging. Khoi-Khoi waren in koloniale ogen namelijk niet in staat christelijke leerstellingen te bevatten en ook niet om christen te worden. Die opvatting kwam de kolonialen goed uit, omdat zij alle medechristenen als broeders moesten behandelen. En dat waren zij met de Khoi-Khoi niet van plan.

De minachtende houding van de Nederlanders leverde een voordeel op voor Jan Paerl: hij kreeg een relatief milde straf voor zijn opstandigheid. Paerl werd tewerkgesteld voor de VOC en moest wegblijven uit het district Swellendam, waar zijn profetie tot onrust had geleid.

Openingsafbeelding: Khoi-Khoi-begrafenis. Tekening door Robert Jacob Gordon, circa 1777-1786.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 3 - 2024