Home LEZERSFORUM: ‘Duitsland heeft veel positiefs opgeleverd’

LEZERSFORUM: ‘Duitsland heeft veel positiefs opgeleverd’

  • Gepubliceerd op: 24 oktober 2012
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Bas Kromhout
  • 2 minuten leestijd

DE STELLING VAN DEZE MAAND: ‘Bismarck had Duitsland beter niet kunnen verenigen’

‘Duitsland is inmiddels de ruggengraat van Europa. Helaas waren er twee wereldoorlogen nodig om zover te komen,’ schrijft Fred Westen. Hij is het niet eens met de stelling van deze maand, die luidt: ‘Bismarck had Duitsland beter niet kunnen verenigen.’ Een meerderheid van 51 procent verwerpt de stelling; 23 procent stemt ermee in.

Die twee wereldoorlogen, inclusief de Holocaust, zijn precies de reden waarom bijna een kwart van de forumdeelnemers het betreurt dat de Pruisische kanselier Otto von Bismarck in de jaren 1860 en 1870 de diverse Duitse vorstendommen aaneensmeedde tot één keizerrijk. Vooral de manier waarop hij dit deed, namelijk door oorlog te voeren tegen zijn buurlanden, keurt dit deel van de respondenten af. ‘Bismarck smeedde Duitsland uit “bloed en staal”, waarmee hij de kiem legde voor twee wereldoorlogen,’ schrijft Wouter Klaver. Volgens Bart Soens was het Duitse keizerrijk ‘een monsterlijke constructie die in de twintigste eeuw alleen maar ellende zou brengen’.

Anderen daarentegen rekenen dit Bismarck niet aan. ‘Er is geen een-op-eenrelatie te leggen tussen machtsblokvorming en het ontbranden van twee wereldoorlogen,’ vindt J.T. de Heus. ‘Als Bismarck Duitsland niet had verenigd, dan had een andere staatsman het op enig moment wel gedaan.’

Ook Olav ten Broek denkt dat de eenwording onvermijdelijk was. ‘Duitsland was toe aan een bundeling van krachten, net als Italië. De oude feodale structuur blokkeerde elke vooruitgang.’ En over vooruitgang gesproken: Arno Gerretsen wijst erop dat het verenigde Duitsland ook ‘veel positieve zaken’ heeft opgeleverd. ‘Denk aan de bijdragen aan de wetenschap en de industrie.’

Verschillende respondenten roemen de Duitse rol in het verenigde Europa. ‘Bismarcks project was het begin van de Europese samensmelting,’ schrijft Guus Calis. J.E.M. Vroegop steekt zijn bewondering voor de IJzeren Kanselier niet onder stoelen of banken: ‘Hij was zijn tijd ver vooruit! Bismarck had een visie die vele decennia later overal opgeld deed: herindeling, samenvoeging, bilaterale samenwerking. En dat in een tijd dat velen om hem heen nog sterk bezig waren hun eigen koninkrijkjes te beschermen. Ook nu nog heeft men angst voor souvereiniteitsoverdracht.’

G.J. van der Veen trekt wat Europa betreft een andere les uit Duitslands eenwording: ‘Een volk dat taal, cultuur en geschiedenis deelt, hoort thuis in een nationale staat. In tegenstelling tot het Europa van nu.’

Oneens  51 %
Eens   23 %
Geen mening  26 %


OPMERKELIJK
‘Duitsland is nu een staat om trots op te zijn. Ondanks mijn ervaringen in de Hongerwinter zeg ik dit.’
– Martien Hesseling

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Bendeleden in Wilmington
Bendeleden in Wilmington
Artikel

Frederik van Eeden duldde racisme in Amerika

De idealist Frederik van Eeden begon in 1909 een nieuwe landbouwkolonie in de Amerikaanse staat North Carolina. Daarbij kreeg hij hulp van de schatrijke white supremacist Hugh MacRae, die betrokken was bij een racistische staatsgreep. Waarom ging Van Eeden toch met hem in zee?  In 1909 gaat arts, psychiater, schrijver en idealist Frederik van Eeden...

Lees meer
Canadese Week op een Amsterdamse school
Canadese Week op een Amsterdamse school
Artikel

Waarom het experiment om iedereen Engels te leren mislukte

Nederland moest vooruit in Europa. Daarom moest iedereen Engels leren, vond de Arnhemse PvdA-voorman Herman Koch. Het kwam in zijn stad in 1958 tot een experiment op lagere scholen – dat al snel vastliep. ‘Good morning, meneer!’, ‘Good morning, children!’ De begroeting tussen de kinderen van de derde klas van de openbare lagere school aan...

Lees meer
Zicht op Maastricht, 1581.
Zicht op Maastricht, 1581.
Nieuws

Politieke grenzen zorgden voor andere bouwstijl

Huizen in Maassteden als Maastricht, Sittard, Roermond en Venlo vertoonden tussen 1200 en 1600 opvallende verschillen. Die vielen in belangrijke mate samen met de politieke grenzen, zo betoogt Birgit Dukers in haar proefschrift Bouwen langs de Maas, waarop ze onlangs promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam. De huidige provincie Limburg was in de late Middeleeuwen...

Lees meer
Tussen de kermiswagens. Schilderij door Otto Eerelman, circa 1900-1918.
Tussen de kermiswagens. Schilderij door Otto Eerelman, circa 1900-1918.
Beeldessay

Woonwagenbewoners hebben liever een huis op wielen

Tienduizenden mensen willen niet in een huis, maar in een woonwagen leven. Dat leidt al eeuwen tot discriminatie en tot strijd met de overheid, die hun vrijheid steevast probeert in te perken.   In Nederland hebben ook altijd mensen gewoond zonder vaste verblijfplaats. In de Middeleeuwen waren dit reizende handelaren of mensen met een specialistisch beroep....

Lees meer