Home LEZERSFORUM: Christendom bracht meer oorlog dan vrede

LEZERSFORUM: Christendom bracht meer oorlog dan vrede

  • Gepubliceerd op: 27 november 2013
  • Laatste update 31 mrt 2023
  • Auteur:
    Bas Kromhout
  • 3 minuten leestijd

DE STELLING VAN DEZE MAAND:

‘Het christendom heeft meer oorlog dan vrede gebracht’

‘Vanaf de kerstening van Europa zijn er oorlogen geweest: met de islam, tussen christenen onderling, met de indiaanse bevolking van Zuid-Amerika. ‘Als je alles bij elkaar optelt, wegen de periodes dat het christendom vrede bracht daar niet tegenop,’ schrijft A. van Dijk. Samen met 52 procent van de respondenten onderschrijft zij de stelling: ‘Het christendom heeft meer oorlog dan vrede gebracht.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Ook Dick Rietveld somt een aantal christelijk geïnspireerde oorlogen op: de kruistochten, de strijd tegen de Katharen, de veroveringen van de Duitse Orde, de Spaanse Reconquista. ‘In naam van het kruis zijn velen vroegtijdig aan hun einde gekomen,’ concludeert hij. Robert Noorlander wijst nog op het geweld van de katholieke Spaanse dictator Franco en de Eerste Wereldoorlog, ‘toen alle elkaar bestrijdende militairen werden gezegend uit naam van dezelfde god’.

Volgens verschillende respondenten nodigen alle religies in beginsel uit tot geweld. ‘Religie wekt nu eenmaal altijd agressie op, zowel bij de critici als bij de verdedigers ervan,’ schrijft Jelle Visser. Volgens J.J. Wijhenke is godsdienst ‘altijd een bron van onenigheid en onverdraagzaamheid, alle goede gedachten ten spijt’.

Er bestaat verschil van mening over de vraag hoe menslievend de christelijke leer is. ‘God is geen liefde,’ stelt J.C. van der Laan. Daarentegen meent H.J. van Domburg dat ‘de boodschap van Liefde’ in het christendom om politieke redenen eeuwenlang is onderdrukt.

Onder de 41 procent van de respondenten die het niet eens is met de stelling, bevinden zich velen die het christelijk geloof niet verantwoordelijk houden voor het geweld van zijn aanhangers. ‘Het christendom is in essentie vredelievend. Het zijn mensen die oorlog voeren en die religie gebruiken als excuus om elkaar de hersens in te slaan,’ schrijft Charles Reinderhoff. ‘Anders bedenken mensen wel een andere reden om te knokken,’ vermoedt S.A. Zwaagstra.

Tot slot zijn enkelen ervan overtuigd dat het christendom wel degelijk een vredestichtende rol in de geschiedenis vervult. Volgens J.J. de Cooker heeft het geloof ‘beschaving en vrede’ gebracht. Ook Marianne Wiegman denkt ‘dat het christendom heel wat ellende heeft weten te voorkomen. Maar dat is nooit spectaculair genoeg om te worden opgetekend in de annalen.’

Eens   52 %

Oneens  41 %

Geen mening  7 %

Opmerkelijk:

‘Nauwelijks een groter kwaad dan een godsdienstfanaat.’

– E.A.A. Struik

Over dit thema heeft de redactie een speciale dossierpagina samengesteld. Ga naar historischnieuwsblad.nl/christendom voor onder meer een documentaire over de kruistochten en een artikel over Bonifatius.

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Dat Zeeland met de Slag om de Schelde het grootste Nederlandse slagveld werd in de Tweede Wereldoorlog had niet gehoeven. Het was anders gelopen als de Britse legeraanvoerder Bernard Montgomery minder eigengereid was geweest. Zijn rivaliteit met de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower hielp ook niet mee, blijkt uit de documentaire Het grote offensief. De film...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Eerst waren er excuses van het Amsterdamse gemeentebestuur, pas daarna verscheen het bijbehorende onderzoek van het NIOD. Beide trekken dezelfde conclusie: de gemeente gaf volle medewerking aan het beleid van de Duitse bezetter om Amsterdam judenrein te maken. Maar waar burgemeester Femke Halsema koos voor het perspectief van de slachtoffers, staat het NIOD vooral stil...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer