Home Iedereen kon een vijand zijn

Iedereen kon een vijand zijn

  • Gepubliceerd op: 08 apr 2009
  • Update 22 mei 2023
  • Auteur:
    Wim Berkelaar

Toen Valentina Kropotina in 1930 als baby ter wereld kwam, had ze in de Sovjet-Unie van Stalin al de status van verdachte. Ze werd namelijk geboren in een boerengezin dat juist in die tijd het stempel van ‘koelakken’ opgedrukt kreeg. Er was niet veel nodig om koelak genoemd te worden: een kleine boerderij, wat kleinvee en een paard en wagen waren al voldoende om door de communistische haatcampagne te worden bestempeld als ‘rijke boer’. De familieboerderij werd begin jaren dertig verwoest en Valentina’s vader, beschuldigd van ‘kapitalisme’, verbannen naar een werkkamp in Siberië. Haar moeder bouwde op de overblijfselen van de boerderij een houten hut, waarin ze met haar twee kinderen trachtte te overleven.

Op school leed Valentina zwaar onder het stigma af te stammen van koelakken. Geïndoctrineerd door de onophoudelijke stalinistische propaganda, begon ze zich te schamen voor haar ouders. Met alle kracht die ze in zich had trachtte Valentina aansluiting te vinden bij de samenleving die haar had verstoten. Ze werd lid van de communistische jeugdbeweging en adoreerde, zoals zovelen, Stalin, die ze voor de grootste figuur uit de wereldgeschiedenis hield. Maar dat was nog niet genoeg: achttien jaar oud verliet ze het ouderlijk huis en ging werken als leerling-boekhoudster bij een marinebasis, waar ze trouwde met een officier.

Op de basis werd ze benaderd door vertegenwoordigers van de almachtige geheime dienst, die haar ronselde als informante. Ze schreef tientallen rapporten over collega’s, die vervolgens gearresteerd werden en in de Goelag verdwenen. Het verklikken legde Valentina Kropotina geen windeieren: ze werd goed genoeg betaald om haar inmiddels uit het werkkamp teruggekeerde vader en haar moeder te onderhouden en kon zich zelfs een buitenhuis veroorloven. Spijt heeft ze nooit gehad. Integendeel, Valentina beschouwde zichzelf ook als slachtoffer van het systeem, dat immers haar vader in de jaren dertig had gearresteerd.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Aanhangers van Hitler dragen een spandoek met lettertype Faktur
Aanhangers van Hitler dragen een spandoek met lettertype Faktur
Artikel

Hitler deed lettertype in de ban omdat het ‘te Joods’ was

Het Witte Huis wil het lettertype Calibri niet meer gebruiken omdat het te woke zou zijn. In de jaren dertig gebruikte de NSDAP vaak Fraktur in zijn propaganda, het gotische lettertype dat nog steeds geassocieerd wordt met het nazisme. Maar in 1941 maakte Hitlers partij een draai: het schrift werd verboden omdat het te Joods...

Lees meer
Een boer rijdt vloeibare mest uit over het land
Een boer rijdt vloeibare mest uit over het land
Interview

De politiek kiest al zestig jaar dezelfde tactiek bij het mestprobleem: vertragen

Landbouwminister Femke Wiersma wil de uitzonderingspositie voor Nederlandse boeren verlengen. Door deze zogeheten derogatie mogen ze meer mest uitrijden dan eigenlijk is toegestaan. Maar volgens de Financial Times gaat de EU haar verzoek om verlenging weigeren. Ondertussen ruziet ze met een andere BBB-minister over de mestplannen van het demissionaire kabinet. Wiersma’s opstelling past in een...

Lees meer
Gebouw Federal Reserve
Gebouw Federal Reserve
Artikel

Opheffing van de Amerikaanse Federale Bank veroorzaakte economische rampspoed

President Donald Trump heeft een afkeer van de Federal Reserve Bank (FED), de Amerikaanse centrale bank. Daarin staat hij niet alleen. Zijn verre voorganger Andrew Jackson hief de bank in 1836 zelfs op. Dat leidde tot een diepe economische crisis. Van oudsher hebben Amerikanen een hekel aan centrale overheidsinstellingen. En aan bankiers. Het verklaart waarom...

Lees meer
Het hof van Karel de Stoute, vijftiende-eeuwse manuscript-illustratie
Het hof van Karel de Stoute, vijftiende-eeuwse manuscript-illustratie
Artikel

De Bourgondiërs voerden een financieel schrikbewind

Bourgondische vorsten hieven belastingen om hun oorlogen en dynastieke ambities te financieren. De Belgische historicus Marc Boone belicht hun plannen via het leven van een van hun paladijnen. Dit artikel krijgt u van ons cadeau Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en...

Lees meer
Loginmenu afsluiten