De Vlaamse Kristien Hemmerechts is bekend als romanschrijver, maar heeft ook non-fictie op haar naam.
De titel van Het verdriet van Vlaanderen verwijst naar Hugo Claus’ klassieker Het verdriet van België en heeft hetzelfde thema: collaboratie tijdens de Duitse bezetting. Het boek ontstond nadat Hemmerechts in contact was gekomen met twee broers uit een familie van Vlaamse SS’ers. Ze besloot te achterhalen wat de ouders van de twee – inmiddels bejaarde – mannen precies hebben uitgevreten en waarom. Ze interviewde familieleden en dook de archieven in.
Alle feiten en citaten in het boek kloppen, schrijft Hemmerechts, maar de namen van de hoofdrolspelers heeft ze ‘om redenen van privacy’ veranderd. Een opmerkelijke keuze, want de broers hebben eerder hun verhaal met naam en toenaam verteld op televisie. Hun ouders waren bovendien prominente SS’ers, wier namen gemakkelijk te googelen zijn: Henri van den Breempt en Joanna van Dijck. Joanna’s broer Tony was enige tijd leider van de Germaanse-SS in Vlaanderen en verantwoordelijk voor een reeks moorden.
Voor wie meer wil weten over deze notoire nazi’s is dit een informatief boek. Maar Hemmerechts heeft nog een ander doel. Ze laat zien wat de confrontatie met ‘foute’ (Vlamingen zeggen: ‘zwarte’) landgenoten, die tegelijkertijd menselijk waren, met je doet. Zelf wordt ze er ‘droevig en misantropisch’ van: ‘Vaak moet ik mijn tranen bedwingen. We zijn een vreselijke soort. En we trekken geen lessen uit het verleden.’
Bas Kromhout is redacteur van Historisch Nieuwsblad.
Het verdriet van Vlaanderen.
Op pad met Hein en Toon, tweeling van de collaboratie
Kristien Hemmerechts
345 p.
De Geus,
€ 21,50
Bestel in onze webshop
Dit artikel is exclusief voor abonnees
