Hoe staat het met uw historische kennis? Ieder jaar organiseert dit blad samen met de Volkskrant en televisieprogramma Andere Tijden de Grote Geschiedenis Quiz. Bereid u voor op deze quiz en oefen mee.
In zijn arme geboortedorp, waarin een lagere school ontbrak, werd de jongen, scherp van verstand en onverzadigbaar in zijn dorst naar kennis, autodidact dankzij zijn vader, een ontwikkeld burger en zijdeteler met een ruime bibliotheek. Al jong las hij ijverig in de Encyclopédie van Diderot en d’Alembert. In 1788 werd hij als dertienjarige, hoogbegaafd en vroegrijp, voorgesteld aan de Académie Royale des Sciences, Arts et Belles Lettres van Lyon, waar hij onbevangen twee oplossingen verdedigde, neergelegd in zijn werkstuk: ‘Sur la rectification d’un arc de cercle quelconque plus petit qu’une demi-circonférence.’ Een jaar later wordt in Parijs de Bastille bestormd; ook in Lyon telt de revolutie honderden slachtoffers; onder hen de vader van de jongen, die, beschuldigd van contrarevolutionaire sympathieën, in 1793 onder de guillotine het leven laat.
De veelbelovende zoon, die ook extreem onhandig en verlegen is, wordt docent in zijn geboortestreek; hij toont zich, zo blijkt uit in zijn talloze brieven, aanvankelijk gegrepen door de wiskunde, later door de scheikunde (met de ontdekking van de fluor) en tenslotte door de natuurkunde, waarin op het gebied van elektriciteit en magnetisme zijn werk van blijvende waarde zal zijn. Intussen rijst zijn ster. In 1804 wordt hij benoemd in de mathematische analyse aan de Ecole Polytechnique in Parijs; na een hotsebotsende reis van drie dagen in de diligence sjokt hij vermoeid door de straten, gehinderd door zijn sterke bijziendheid, zijn lange lichaam (hij meet 1 meter 77) en zijn grove schoenen.
Geteisterd wordt hij in zijn gevoelsleven. Zijn zuster en later zijn jonge vrouw sterven, een tweede huwelijk mislukt deerlijk, en het door de moeder niet-gewenste dochtertje uit die verbintenis wordt de vader toegeschoven. Hij kent periodes van diepe wanhoop, maar ook van intense blijdschap als zijn werk in toenemende mate waardering ontmoet.
Wie was hij:
a) Ampère
b) Avogadro
c) Laplace
d) Volta
Oplossing nr. 5/6: b) Sebastian Kneipp. Deze priester en selfmade natuurgeneeskundige (1821-1897) was een groot voorstander van de toepassing van water bij medische klachten en lichamelijk ongemak. Over zijn patiënten zei hij eens: ‘Vreten en zuipen willen ze allemaal, maar doodgaan willen ze geen van allen.’
De eens zo befaamde druppels tegen nervositeit, samengesteld uit ether en alcohol, genoemd naar de arts Friedrich Hoffmann (1660-1742) worden allang niet meer gemaakt. Houten gezondheidssandalen, dat is Dr. Scholl (1882-1966) ten voeten uit. Het motto van dr. Vogel (1902-1996), bekend van talloze gezondheidsproducten, luidde: ‘De natuur was mijn universiteit.’
Dit artikel is exclusief voor abonnees
