Gezien

TENTOONSTELLING

Feest in het Catharijneconvent

door Marieke Prins

Bonifatius werd bij Dokkum vermoord en is daarom beroemd, maar ook de Angelsaksische Willibrordus en Lebuïnus bekeerden in de achtste eeuw vanuit Utrecht de heidense Friezen. In de schatkamer van het Catharijneconvent zijn een rijk bewerkte ivoren kelk en een boek met zilver, ivoor en cameeën te zien, die van Lebuïnus zouden zijn geweest. In een volgende ruimte ligt een G-sus-trui met doornenkruismotief.

De nieuwe permanente opstelling in het Catharijneconvent gaat over de totaal verschillende werelden van het christendom in Nederland – van het gevaarlijke eerste begin en de gewelddadige kruistochten tot de precaire situatie van het christendom nu. En omdat wat eens het leven van de mensen hier beheerste nu nogal naar de achtergrond is gedrongen, legt het Catharijneconvent gelukkig veel uit.

Zo gaat het gedeelte ‘Feest!’ over de achtergrond van christelijke feestdagen en gebruiken. Kinderen kunnen er met behulp van felgekleurde wijzers opzoeken wat kerstkransen in de kerstboom betekenen, en waar Pinksteren en Hemelvaart vandaan komen. Ook alle naamdagen van heiligen zijn op te zoeken. Deze tentoonstelling, bedoeld voor kinderen, is ook voor volwassenen interessant, zelfs als ze kerkelijk onderlegd zijn, want er zijn bijvoorbeeld ook videofragmenten te zien over geboorte, huwelijk en dood in verschillende religies.

Een ander deel van de permanente tentoonstelling, over de geschiedenis van het christendom in Nederland, is ook prettig overzichtelijk. Vitrines in verantwoord jaren-zeventigbruin behandelen kerstening, kruistochten, Middeleeuwen, Reformatie enzovoorts aan de hand van prachtige schilderijen en voorwerpen. Een groot deel van de vaderlandse geschiedenis komt aan bod vanuit de bijzonder relevante invalshoek van het christendom. Zo is er een portret van Erasmus, die het grote aantal heiligen ‘voor kiespijn en voor het vinden van zoekgeraakte sleutels’ maar bespottelijk vond.
En er is een allegorie op de tirannie van Alva; die toont de motieven om in opstand te komen tegen de Spanjaarden – een daarvan was dat ‘religie wert verdruckt’. Degenen die een museum van nationale geschiedenis willen gaan maken, kunnen hun licht opsteken in het Catharijneconvent.

Nieuwe permanente opstelling in het Museum Catherijneconvent, Lange Nieuwstraat 38, Utrecht. Open: di-vr 10-17 uur, za-zo 11-17 uur. Info: 030-23 13 835 of www.catherijne convent.nl

WEBSITES

door Guido van Hengel

ANP Fotoarchief
De afgelopen jaren heeft het ANP meer dan 300.000 foto’s gedigitaliseerd uit oude fotoboeken en de archieven van het Polygoon. Het resultaat is indrukwekkend. Via een zoekmachine is het nu heel eenvoudig om op internet nieuwsfoto’s vanaf 1900 te vinden. De foto’s kunnen voor particuliere of educatieve doeleinden zelfs gratis worden gedownload en gebruikt.

Een aardig interactief element is de mogelijkheid om zelf de bijschriften bij de foto’s te verbeteren of aan te passen. Het ANP roept op zijn website iedereen op om de achtergronden van deze historische foto’s vollediger te maken.
www.anpfotoarchief.nl

Sportgeschiedenis
Toen Fidel Castro in 1970 een voetbalveld liet aanleggen op Cuba, werd de Amerikaanse president Nixon meteen uit een belangrijke bespreking gehaald. Want voetbal was Europees, verdacht en bovendien erg populair in de Sovjet-Unie. Dit is een van de anekdotes over sport en geschiedenis op de onderhoudende website van Jurryt van de Vooren en Micha Peters. Er is nog veel te ontdekken op het gebied van de sportgeschiedenis. Zo kunnen de pasgeopende Oost-Duitse archieven duidelijkheid verschaffen over het excessieve dopinggebruik in de DDR. Deze website volgt de laatste ontwikkelingen.
www.sportgeschiedenis.web-log.nl

Wat gebeurde er vandaag?
Liefhebbers van het Grote Historische Gebaar en de Amerikaanse televisieaanpak van geschiedenis moeten eens een bezoekje brengen aan de website van History Channel. Wat gebeurde er honderd, tweehonderd of driehonderddrieëndertig jaar geleden precies op deze dag? De website van History Channel opent op de voorpagina altijd met This Day in History en linkt interessante gebeurtenissen uit het verleden met de dag op de kalender. In de traditie van Grote Amerikaanse Geschiedenis kunnen verschillende thema’s gekozen worden: de Amerikaanse Burgeroorlog, de Koude Oorlog, criminaliteit, rampen en entertainment. En – natuurlijk – de Vietnamoorlog.
http://www.historychannel.com/today/

Kruistocht in spijkerbroek
Op 15 november gaat de verfilming van een van de meest gelezen historische kinderboeken in première. Op de site zijn foto’s van de film en een trailer te bezichtigen.
www.kruistochtinspijkerbroekdefilm.nl