De bombardementen van de geallieerden op Duitse steden tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben een stempel gedrukt op de Duitse samenleving. Deze bombardementen zijn dan ook vaak onderwerp van debat. In de jaren vijftig en zestig werden de bombardementen een belangrijk symbool voor het Duitse slachtofferschap. West-Duitse historici vonden dat de Luftwaffe geen terreurbombardementen pleegde, maar dat de geallieerden verantwoordelijk waren voor de Bombenkrieg.
Historicus Bas von Benda-Beckmann onderzocht hoe historici in de DDR, de Bondsrepubliek en het verenigde Duitsland hebben geschreven en gediscussieerd over de geallieerde bombardementen. Uit zijn onderzoek blijkt dat er veel meer over de bombardementen is geschreven dan in eerste instantie werd aangenomen. Opvallend is dat voor 1990 de discussies over de bombardementen vooral een ideologische strijd waren tussen Oost- en West-Duitsland. Wel deelden de DDR, de BRD en het verenigde Duitsland het beeld dat de Tweede Wereldoorlog gezien werd als een ramp voor Duitsland en niet zozeer als een ramp voor de slachtoffers van Hitlers Derde Rijk.
Uit de bronnen en literatuur die Von Benda-Beckmann raadpleegde, bleek dat de bombardementen door Duitse historici gezien werden als militair zinloze pogingen onschuldige Duitse burgers uit te moorden. Sommige legden zelfs de link met de Holocaust. De Duitsers hadden volgens hen net zoveel geleden als de slachtoffers van het naziregime. Deze stereotiepe denkbeelden zijn volgens Von Benda-Beckmann afkomstig uit de nazipropaganda.
Hoewel vaak wordt aangenomen dat recentere studies breken met het Duitse slachtofferperspectief is dit volgens de auteur niet het geval. Von Benda-Beckmann laat zien dat een aantal historici het perspectief wel heeft verlegd. Ze kijken bijvoorbeeld naar de effecten van de bombardementen op de Duitse oorlogssamenleving en naar de verschillende pogingen tijdens en na de oorlog om de geallieerde bombardementen voor politieke doeleinden te gebruiken.
Bas Von Benda-Beckmann
A German Catastrophe? German Historians and the Allied Bombings, 1945-2010
390 p. Amsterdam University Press € 39,50
Dit artikel is exclusief voor abonnees
