Home Finnen al vroeg met vrouwenkiesrecht

Finnen al vroeg met vrouwenkiesrecht

  • Gepubliceerd op: 8 juli 2009
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Windy Kester
  • 2 minuten leestijd

Finland heeft sinds vorige maand als eerste land ter wereld een regering die voor de meerderheid uit vrouwen bestaat. Dit is niet helemaal toevallig: Finland was precies honderd jaar geleden ook het eerste land dat vrouwen politieke rechten gaf.

door Windy Kester/ Oslo

Twaalf van de twintig ministers in de nieuwe Finse regering zijn van het vrouwelijk geslacht. Deze wereldprimeur komt op hetzelfde moment dat Finland honderd jaar vrouwenkiesrecht viert. In 1907 was Finland het eerste land ter wereld waar vrouwen naar de stembus gingen én zich verkiesbaar konden stellen. Alleen in Nieuw-Zeeland en Australië kregen vrouwen nog eerder kiesrecht, maar dit gold niet voor iedereen en ze konden bovendien niet zelf gekozen worden.
Of er een causaal verband bestaat tussen de moderne vrouwenregering en het jubileumjaar durft sociologe en voormalig minister van Financiën Arja Alho niet te zeggen. Volgens haar kregen de vrouwen honderd jaar geleden geen kiesrecht dankzij – of ondanks – hun sekse, maar maakte de politieke situatie in het land het nu eenmaal noodzakelijk.
Begin twintigste eeuw waaide er een nationalistische wind door het land, dat sinds 1809 een groothertogdom binnen het Russische tsarenrijk was. De Finse Landdag had weinig macht en bestond alleen uit heren uit de hogere klassen. Maar na Ruslands nederlaag tegen Japan in 1905 zagen de Finnen hun kans schoon en riepen een grote staking uit. De verzwakte tsaar ging overstag en besloot dat Finland een eigen parlement kreeg.
Veel Finnen zagen dit als een eerste stap naar volledige onafhankelijkheid. ‘Het was daarom heel natuurlijk om iederéén te betrekken bij het opbouwen van een onafhankelijke en volledig democratische natie.’ Ook de hoge arbeidsparticipatie is een verklaring. In 1907 werkte 65 procent van de Finse vrouwen.
Niet onbelangrijk ten slotte was het bestaan van een feministische beweging, die zich al sinds 1880 inzette voor vrouwen in alle lagen van de bevolking en bovendien werd gesteund door de middenklasse. Een van de eerste wapenfeiten van het nieuwe parlement in 1907, dat 10 procent vrouwen telde, was overigens de drooglegging van het land.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Beatrice de Graaf portret
Beatrice de Graaf portret
Column

Trump begrijpt niet echt wat oorlog is

Nadat de HSS Iowa duizenden kilometers had gevaren, duizenden tonnen munitie had afgeschoten, en misschien wel nucleaire kernkoppen had meegetorst, mocht het schip in 2012 eindelijk voorgoed aanmeren. Het ligt nu in de haven van Los Angeles, voor iedereen te bezoeken als museum. En dat kan ik u van harte aanraden. Een tochtje door dit...

Lees meer
Studenten demonstreren tegen Trumps aanval op Harvard en andere Amerikaanse universiteiten.
Studenten demonstreren tegen Trumps aanval op Harvard en andere Amerikaanse universiteiten.
Interview

Historici in Amerika voelen angst: ‘Slavernij, gender en klimaat zijn nu verboden woorden’

President Donald Trump richt zijn vizier op universiteiten die hij ‘te woke’ vindt. Wie niet stopt met zijn diversiteitsbeleid, verliest subsidie. Zijn de Verenigde Staten nog wel het beloofde land voor wetenschappers? ‘Ik denk absoluut na over een terugkeer naar Nederland.’ Ze had in april een beurs aan moeten vragen voor haar onderzoek, maar Andrea...

Lees meer
CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud
CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud
Artikel

CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud

Langs mystieke én langs praktische weg onderzocht alchemist Jan Baptista van Helmont de mens en de wereld. Hij droomde van magische zalven en spirituele zaden en liet scheikundigen een belangrijke erfenis na. Maar zijn ideeën brachten hemzelf in grote problemen. Naar verluidt had Jan Baptista van Helmont rare, ketterse dingen beweerd. Dat het zweet van...

Lees meer
Portret Jean-Marc van Tol
Portret Jean-Marc van Tol
Interview

Jean-Marc van Tol: ‘Laat Johan de Witt op zijn sokkel staan’ 

Jean-Marc van Tol laveert al jaren tussen wetenschap en literatuur. Hij werkt aan een romantrilogie over raadpensionaris Johan de Witt. Inmiddels zijn er twee delen verschenen, Musch en Buat. Daarnaast is hij coauteur van een nieuw historisch boek over zijn held: De wereld van De Witt. ‘Historici moeten zich op feiten baseren, maar ook hun...

Lees meer