Home Film: Signalementen

Film: Signalementen

  • Gepubliceerd op: 23 mei 2012
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Jos van der Burg
  • 2 minuten leestijd

Hysteria
Tanya Wexler
Paradiso, € 16,99

Een speelfilm over de uitvinding van de vibrator en toch geen moddervette humor: het kan. Hysteria is geen puberale Hollywood-komedie, maar een lichtvoetige Engelse film, die de uitvinding van de vibrator rond 1880 in Engeland in een romantisch verhaaltje plaatst.

De film is trouw aan de historische gang van zaken, zoals het feit dat de vibrator niet voor seksueel plezier werd uitgevonden, maar voor de medische behandeling van hysterie, dat containerbegrip voor vrouwenklachten in het Victoriaanse Engeland. Artsen behandelden de ‘ziekte’ in die tijd met manuele bekkenmassage, die een klachtenverlichtend ‘hysterisch paroxysme’ veroorzaakte.

Om het massagewerk voor artsen te verlichten vond de medicus Mortimer Granville een elektrisch apparaat uit dat mechanische trillingen voortbracht: de vibrator was geboren. In de film worden twee zussen verliefd worden op Granville. Wie kiest hij? Een flinterdun, maar onderhoudend geschiedenislesje.

Leven? Of Theater? en Charlotte
Frans Weisz
Homescreen, € 16,99

Filmmaker Frans Weisz is geobsedeerd door Charlotte Salomon sinds hij in het begin van de jaren zestig in Amsterdam een expositie zag van haar uit zevenhonderd vellen bestaande geschilderde en getekende levensverhaal Leven? Of Theater?. Zijn leven valt volgens hem uiteen in BC en AC: Before en After Charlotte.

In 1980 maakte Weisz onder de titel Charlotte een ingetogen speelfilm over de Duitse kunstenares, die in 1943 op 26-jarige leeftijd in Auschwitz werd vermoord. Tijdens de voorbereiding kreeg hij van Salomons stiefmoeder een brief uit haar werk, waarin een gruwelijke ontboezeming stond. Weisz beloofde Salomons stiefmoeder om de brief niet in de film te gebruiken.

Ruim dertig jaar later doet hij dat wel in zijn documentaire Leven? Of Theater?, die Salomons leven schetst. De film, die met Charlotte op een dubbel-dvd staat, eindigt met de beruchte brief. Hoe Salomons ontboezeming, die we hier niet onthullen, geïnterpreteerd moet worden, is voer voor haar biografen.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste historische verhalen door toonaangevende historici. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand, de eerste maand €1,99. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.