Er is iets raars aan de hand met de makers van historisch drama. Nog niet zo lang geleden waren dat mensen die inzicht probeerden te geven in de geschiedenis. Voordat ze een camera pakten verdiepten ze zich in hun onderwerp. Vaak vroegen ze een historicus voor de historische accuratesse. Als dramamakers permitteerden ze zich uiteraard vrijheden, maar de feiten klopten. Vooral de BBC bouwde een naam op met series die recht probeerden te doen aan het verleden.
Die tijd is voorbij. Historische feiten doen er niet langer toe. ‘Het maakt mij niets uit of ik de geschiedenis geweld aandoe,’ merkte Erik de Bruyn recent op in Het Parool over de door hem geregisseerde dramaserie De troon, die de drie Oranje-Willems uit de negentiende eeuw portretteert. Ook voor Ger Beukenkamp, de scenarist van De troon, was historische accuratesse niet de eerste zorg. ‘Geschiedenis is liegen,’ liet hij weten in NRC Handelsblad.
De beste leugenaar is Michael Hirst, de scenarist van The Tudors, een Iers-Canadese dramaserie over Hendrik VIII. De vorst regeerde van 1509 tot 1547 over Engeland, maar is vooral bekend als de koning die zes keer trouwde. Hirst, die eerder twee Hollywood-films over Elizabeth I schreef, gaat niet alleen aan de haal met historische feiten, maar verandert ze ook als dat beter uitkomt.
In de in Nederland door RTL8 vanaf begin dit jaar uitgezonden serie, die in Engeland, Ierland en de Verenigde Staten al drie seizoenen achter de rug heeft, is seks het sleutelwoord. Hendrik VIII belandt in The Tudors ongeveer ieder kwartier in bed met een schoonheid die hij de kleren van het lijf rukt, waarna de camera boven de lakens blijft hangen tot hij en zijn geliefde met veel gekreun klaarkomen.
Het verklaart de titel op de poster van de serie: ‘It’s good to be king.’ De casting is erop aangepast, want Hendrik wordt gespeeld door Hollywood-ster Jonathan Rhys Meyers, die zijn carrière grotendeels te danken heeft aan zijn slaapkamerogen. Zijn tegenspeelsters in The Tudors lijken van een catwalk geplukt. Dat Hirst de geschiedenis sexy maakt, is niet onopgemerkt gebleven, want The Tudors is overal een kijkcijferhit. Een vierde, mogelijk laatste seizoen is in de maak.
Geen historicus zou bezwaar maken tegen de serie als Hirst hem een historische fantasie had genoemd, maar de titel The Tudors suggereert op z’n minst dat de historische feiten kloppen. Dat is te veel gevraagd. Niet alleen worden Hendriks zussen Mary en Margaret samengevoegd tot één personage, ook trouwt Mary met de koning van Portugal, terwijl ze dat in werkelijkheid toch echt deed met de Franse koning Lodewijk XII. Hirst koppelde haar aan de Portugees, omdat er al een aantal Lodewijken in de serie zat. Nog één erbij zou te verwarrend zijn voor de kijker.
Hirst laat de bij Hendrik VIII uit de gratie gevallen Thomas Wolsey zelfmoord plegen, terwijl de man in werkelijkheid in 1530 overleed aan een ziekte. Hirst vindt zijn werkwijze legitiem, omdat hij de opdracht had om ‘entertainment te schrijven: een soap opera en geen geschiedenis’.
Dat argument zou overtuigen als de serie Goede tijden, slechte tijden heette. Wie Hendrik VIII opvoert, moet zich in hem en zijn tijd verdiepen en geen oversekste decadente rockster van hem maken. The Tudors is niet uit op historisch inzicht, maar past het verleden aan onze banale tv-cultuur aan.
Dat het anders kan, is te zien in de onder de titel Tudor Collectie ook op dvd verschenen bekroonde zesdelige BBC-serie Six Wives of Henry VIII uit 1971. In ieder deel staat een van Hendriks vrouwen centraal en wordt vanuit haar perspectief naar de gebeurtenissen gekeken. Intelligent historisch drama, waarin de makers – heel ouderwets – de feiten respecteren.
The Tudors
Seizoen 2 tot 11 april iedere zondag op RTL8
Seizoen 1 en 2 verkrijgbaar op dvd
Dit artikel is exclusief voor abonnees
