Ook het Britse vertrek uit India verliep zonder strategie.
In The New Yorker van 17 januari trok filosoof Pankaj Mishra parallellen tussen het vertrek van Groot-Brittannië uit de EU in 2019 en uit India in 1947. Hij concludeert dat het ‘egotistische en destructieve gedrag van de Britse elite’ niet nieuw is, maar ‘zeventig jaar geleden al duidelijk zichtbaar [werd] bij het haastige vertrek van de Britten uit India’.
Na de Tweede Wereldoorlog zou India zich losmaken van het verre Groot-Brittannië. De onafhankelijkheid stond gepland voor 1948. De wereldvreemde en arrogante Britse onderkoning graaf Mountbatten vond het echter een goed idee om in juni 1947 bekend te maken dat de machtsovername niet naar achteren, maar naar voren zou worden geschoven. Binnen vijf weken pakten de Britten hun biezen en verlieten het land dat ze eeuwen hadden geëxploiteerd. Mishra: ‘Landbouwgrond in de binnenlanden werd afgesneden van havensteden; hindoes, moslims en sikhs aan weerszijden van de nieuwe grenslijn werden tot een religieuze minderheid gemaakt.’ Het vraagt weinig verbeelding om te beseffen dat dit zou leiden tot oorlog, armoede, en vluchtelingenstromen.
De willekeur van Mountbatten leeft voort in die van de harde Brexiteers, zoals de voormalige minister Boris Johnson. Ditmaal ziet de Britse regering zich echter zélf geconfronteerd met complexe grensproblemen, zoals in Noord-Ierland. Mishra voorspelt daarom dat de Brexit een voorlopig einde maakt aan de machtspositie van de corpsballen van de elitaire Britse universiteiten, die toen niet én nu niet de moeite namen een exitstrategie te bedenken.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
