Het Bloc Québécois, dat de afscheiding van Québec nastreeft, heeft tijdens de federale verkiezingen van 2 mei jongstleden onverwachts een verpletterende nederlaag geleden.
De aankondiging van de verkiezingen – de vierde in acht jaar tijd – zorgde in Canada voor weinig enthousiasme. Velen zagen de zoveelste gang naar de stembus als een nutteloze en dure exercitie, die het politieke landschap toch maar weinig zou veranderen. Maar tot ieders verbazing waren de resultaten deze keer opzienbarend. Voor het eerst sinds twintig jaar heeft de Québecse bevolking het separatistische Bloc Québécois massaal de rug toegekeerd. Van de 49 zetels heeft het Bloc er nog maar 4 over.
Het Bloc is opgericht in 1991, maar het nationalisme in Québec is eeuwenoud. Sinds Groot-Brittannië in 1760 de kolonie Nouvelle France veroverde heeft de Franstalige bevolking sterk vastgehouden aan de eigen taal en cultuur. Na de Tweede Wereldoorlog ontstond een beweging die streefde naar afscheiding. In 1980 werd hiertoe een eerste referendum georganiseerd, maar dat liep uit op een zware teleurstelling voor de soevereinisten: 60 procent van de Québecse bevolking stemde tegen de onafhankelijkheid.
Kort daarna zorgde een reeks perikelen rondom de Canadese grondwet echter voor een sterke opleving van het nationalisme. In 1981 ontwierp premier Pierre Elliott Trudeau een grondwetswijziging, die de macht van de provincies beperkte en de positie van de Franse taal verzwakte. Terwijl de provinciale premiers eerst één front vormden tegen Trudeaus voorstel, sloten de Engelstalige provincies een akkoord met Ottawa op een moment dat de Québecse premier afwezig was. Door Québec werd dit beschouwd als een dolkstoot in de rug.
In 1982 werd de grondwet aangenomen zonder ondertekening door Québec. Toen een poging om Québec alsnog bij de grondwet te betrekken via het zogenoemde Meech Lake Accord in 1990 door twee provincies werd getorpedeerd, zag een groot deel van de Québecse bevolking binnen Canada geen toekomst meer. Direct na zijn oprichting kon het Bloc Québécois op een enorme aanhang rekenen.
Dat het Bloc is verschrompeld betekent niet het einde van de Québecse afscheidingsbeweging, maar maakt wel duidelijk dat de overgrote meerderheid van de bevolking nu andere prioriteiten heeft.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
