De Slag om Arnhem – Antony Beevor

Waarom de geallieerden bij Arnhem verloren

Het was een standaardvraag in het eindexamen van de Koninklijke Militaire Academie: wat is de beste route voor een opmars van Nijmegen naar Arnhem? Een kandidaat die koos voor de hoofdweg, was gezakt. Te smal en te kwetsbaar. Toch was dit precies de route die de Britse veldmaarschalk Montgomery in september 1944 wilde nemen. Market Garden – zijn plan om in één keer van de Belgische grens op te rukken naar Arnhem en daar de Rijn over te steken – zat vol met dit soort domme fouten, oordeelt Antony Beevor in De Slag om Arnhem. ‘Het was gewoon een heel slecht plan.’ Had Montgomery nou maar geluisterd naar de waarschuwingen van zijn ondergeschikten. Maar daarvoor was hij te ambitieus, te arrogant en te autistisch. En zo verloren de geallieerden de Slag om Arnhem.

Beevor dankt zijn populariteit aan de manier waarop hij het grotere militaire plaatje verbindt aan de ‘kleine’ ervaringen van individuele soldaten. Ook heeft hij oog voor het lot van burgers op het strijdtoneel. In De Slag om Arnhem schrijft hij met mededogen en sympathie over de mensen in Noord-Nederland, die mede als gevolg van Montgomery’s missers een halfjaar langer moesten zuchten onder de wraakzuchtige Duitsers. Toch bleven zij hun bevrijders dankbaar. ‘De Nederlanders waren opmerkelijk vergevingsgezind,’ vindt Beevor.
 
Bas Kromhout is redacteur van Historisch Nieuwsblad.